کل‌نگری جدید رویکردی است که با مشخص شدن ضعف‌های دیدگاه جزءنگر در تبیین مکانیکی جهان و با هدف برطرف کردن این نقاط ضعف به وجود آمده است. کل‌نگری جدید و کل‌نگری قدیم عموماً دارای صفات یکسان شناخته می‌شوند اما پرسش اصلی این تحقیق آن است که معماری مبتنی بر نگاه‌های کل‌نگر جدید و قدیم چه مشابهت‌ها و چه تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند و میزان هم‌نوایی آنها تا چه اندازه است؟ فرضیه پژوهش حاضر بر این استوار است که اگرچه دیدگاه‌های کل‌نگر جدید و قدیم مشابهت‌هایی با یکدیگر دارند اما به نظر می‌رسد دقیقاً یکی نیستند و به همین سبب معماری مبتنی بر آنها نیز متفاوت خواهد بود. این پژوهش با هدف روشن کردن نسبت کل‌نگری جدید با کل‌نگری قدیم انجام‌ یافته است.

مقایسه‌ی تطبیقی دو دیدگاه پس از استخراج محورها به کمک تحلیل مضمونی و روش دلفی، با استدلال منطقی صورت گرفته و مقایسه در سه بخش مبادی، عمل و ارتباط اندیشه و عمل انجام‌ شده است. این سه محور سطح نظری، سطح میانی و سطح کاربردی را در نمونه‌ای از نگاه‌های کل‌نگر جدید و نمونه‌ای از نگاه‌های کل‌نگر پیش از مدرن مقایسه می‌کند. در سطح عملی ‏(کاربردی) نگاه طبایعی و نتایج آن در معماری ‏(به ‌عنوان نمونه‌ای از اندیشه‌های کل‌نگر پیش از دوره‌ی مدرن) در کنار نظریه‌ی سالینگروس ‏(به همراه ریشه‌های آن در فیزیک نوین) از سهم نظرِ ارتباط درونی اجزای معماری، ارتباط معماری و محیط و ارتباط معماری و انسان با یکدیگر مقایسه شده‌اند. نتیجه به‌دست‏آمده نشانگر این امر است که کل‌نگری جدید بیش از آنکه هم‌نوا با کل‌نگری قدیم باشد، سنتی برآمده از جزءنگری مدرن است. نگاه طبایعی به‌عنوان یکی از دیدگاه‌های کل‌نگر قدیم برای مواردی که در ظاهر ارتباطی باهم ندارند، راهکار یکسانی ارائه می‌دهد. در حقیقت می‌توان نگاه طبایعی را شکلی تکمیل‌ شده از «نظریه‌ای برای همه‌چیز» دانست که فیلسوفان کل‌نگر جدید آرزوی دستیابی به آن را دارند.