سال 5، شماره 1 - ( دوفصلنامه 1399 )
جلد 5 شماره 1 صفحات 72-53 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Rabieifar V. Explaining the Urban Planning Strategies from the Perspective of Islamic Realism: Case Study of Zanjan City. CIAUJ 2020; 5 (1) :53-72
URL: http://ciauj-tabriziau.ir/article-1-233-fa.html
URL: http://ciauj-tabriziau.ir/article-1-233-fa.html
ربیعی فر ولی الله. تبیین راهبردهای برنامه ریزی شهری از منظر واقع گرایی اسلامی علامه طباطبایی. فرهنگ معماری و شهرسازی اسلامی. 1399; 5 (1) :53-72
مدرس دانشگاه پیام نور دانشگاه زنجان، ایران ، vrabieifar@gmail.com
چکیده: (2771 مشاهده)
زمینه‌های ارزشی و فرهنگی، نظام فکری و فلسفی آن جامعهای است که مسبب اصلی شکل‌گیری و هدایت نظریه‌ها و الگوهای برنامه‌ریزی شهری خاص خود است. در این میان، مفاهیم و الگوهای شهرسازی در ایران نیز بر اثر موج فراگیر جهانی‌شدن، تحت تأثیر رویکردهای غربی، دچار نظام فکری متشتت و بحران هویت شده و لزوم بازتعریف الگوها و بنیادهای شهرسازی مبتنی بر فرهنگ و حکمت جامعۀ اسلامی بیش‌ازپیش آشکارشده است. هدف از انجام تحقیق، دستیابی به راهبردهای برنامه‌ریزی شهری برای شهر ایرانی از منظر واقع‌گرایی اسلامی علامه طباطبایی است. پژوهش حاضر، به روش کیفی و با راهبرد پسکاوی انجام‌شده است. آزمون مدل، به روش دادهبنیاد از طریق مصاحبۀ نیمهساختاریافته و باز از ساکنان، متخصصان و مدیران شهر زنجان انجام گرفت که در تعداد 45 نمونه مصاحبه، مفاهیم و مصادیق راهبردها کاملاً تکراری شد و به اشباع نظری رسید. یافته‌های تحقیق، بیانگر آن است که راهبردهای برنامه‌ریزی شهری قابل‌تأملی از مبانی معرفت شهرسازی و دلالت‌های نظری- مفهومی برنامه‌ریزی شهری واقع‌گرایی اسلامی استنباط شده است که این راهبردها مشتمل است بر الزامی بودن توجه به لایه‌های واقعیت شهری با ویژگی‌های علّی، تأکید بر ابعاد فطری انسان در تعیین اهداف مطلوب و برنامه‌ریزی، به‌کارگیری توأمان عقلانیت علمی، جمعی و ارتباطی، احیای برنامه‌ریزی بر اساس نیازها و خواسته‌های واقعی جامعه شهری، به‌کارگیری خلاقیت ارزشی و توجه به هماهنگی و هم‌گرایی اجزاء در هنر و زیبایی شهر و غیره. بهاین ترتیب در این پژوهش تلاش شد تا زاویه‌ای کوچک از اندیشۀ واقع‌گرایی اسلامی به روی دانش برنامه‌ریزی شهری گشوده شود.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
مفهوم سازي نظريه پردازي در معماری و شهرسازی اسلامی
دریافت: 1398/9/20 | پذیرش: 1399/1/16 | انتشار الکترونیک: 1399/2/25
دریافت: 1398/9/20 | پذیرش: 1399/1/16 | انتشار الکترونیک: 1399/2/25
فهرست منابع
1. اجلالی، پرویز، مجتبي رفيعيان، و علي عسگري. 1395. نظریه برنامه‌ریزی، دیدگاه‌های سنتی و جدید. تهران: نشر آگه، چاپ چهارم.
2. اژدری زاده. حسین. 1385. معرفت‌شناسی اجتماعی در اندیشه علامه طباطبایی(ره). مجله پگاه حوزه 194.
3. افشار كرماني، عزيز الله و فاطمه قوانلو. 1389. اعتباريات قبل از اجتماع از نظر علامه طباطبايي. فصلنامه پژوهش ادبي 19: 103-128.
4. پیرزاده، حسین. 1387. اصلاح نظام مدیریت توسعه شهری در ایران بر اساس رویکرد راهبردی. تهران: انتشارات مسکن و شهرسازی.
5. تایلور، نایجل. 1393. نظریه‌های برنامه‌ریزی شهری (از آغاز تاکنون). مترجم محمود شورجه. تهران: انتشارات مدیران امروز، چاپ دوم.
6. تبریزی، منصوره. 1393. تحلیل محتوای کیفی از منظر رویکردهای قیاسی و استقرایی. فصلنامه علوم اجتماعی 21(64): 105-138.
7. توحیدی نسب، زینب، و مرضیه فروزنده. 1392. رئاليسم انتقادي. قم: نشر بوستان کتاب قم، چاپ اول.
8. حاج یوسفی، علی. 1396. تأثیر نحله‌های فلسفی و اجتماعی در برنامه‌ریزی اجتماعی. فصلنامه مددکاری اجتماعی 6: 50-44.
9. حافظ نیا، محمدرضا. 1377. مقدمه‌ای بر روش تحقیق در علوم انسانی. تهران: انتشارات سمت. چاپ اول.
10. حبیبی، کیومرث و احمد پوراحمد، و ابوالفضل مشکینی. 1387. از زنگان تا زنجان. زنجان: انتشارات دانشگاه زنجان. چاپ اول.
11. حسینی، سیدعلی. 1392. اصول و مبانی برنامه‌ریزی شهری و روستایی. تهران: ناشر دریای دانش، چاپ دوم.
12. خاکی، غلامرضا. 1378. روش تحقیق با رویکردی به پایان‌نامه نویسی. تهران: کانون فرهنگی انتشارات درایت.
13. دانش پور، زهره. 1390. درآمدی بر نظریه‌های برنامه‌ریزی با تأکید ویژه‌بر برنامه‌ریزی شهری. تهران: انتشارات دانشگاه شهید بهشتی. چاپ دوم.
14. رفيعيان، مجتبی و سکینه معروفي. 1390. نقش و کاربرد رویکرد برنامه‌ریزی ارتباطی در نظریه‌های نوین شهرسازی. نشریه آرمانشهر 7: 120-113.
15. زیاری، کرامت الله، حافظ مهدنژاد، و فریاد پرهیز. 1388. مبانی و تکنیک‌های برنامه‌ریزی شهری، چابهار: انتشارات دانشگاه چابهار.
16. سعیدی رضوانی، هادی و فرشاد نوریان. 1394. شهرسازی عدالت محور؛ رهیافتی پیشرو در برنامه‌ریزی شهری. فصلنامه مطالعات شهری 3(12): 47-58.
17. سليمي، حسين. 1391. رئالیسم اسلامی و درك روابط بین‌الملل مدرن. فصلنامه پژوهش سياست نظري 12: 49-75.
18. شریف زادگان، محمدحسین، و امیر شفیعی. 1393. برنامه‌ریزی ارتباطی به‌عنوان رویکرد پیشنهادی برای برنامه‌ریزی شهری در مقیاس محلّات، فصلنامه رفاه اجتماعي 15(56): 313-281.
19. طباطبایی، سید محمدحسین. 1335. اصول فلسفه و روش رئالیسم. قم: دفتر انتشارات اسلامی، بنياد علمي و فرهنگي شهيد مطهري. جلد اول و جلد دوم.
20. طباطبایی، سید محمد حسین. 1374. ترجمه تفسیر المیزان. جلد 4. قم: نشر دارالعلم، چاپ دهم، مرکز تحقیقات رایانه‌ای قائمیه اصفهان.
21. طباطبایی، سید محمدحسین. 1374. ترجمه تفسیر المیزان. ترجمه سیدمحمدباقر موسوی همدانی. قم: انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
22. عادل مهربان، مرضیه. 1394. مروری بر تحلیل محتوای کیفی و کاربرد آن در پژوهش. اصفهان: دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی.
23. عباسي، ولي الله. 1382. رئالیسم هستیشناختی و معرفت‌شناختی علامه طباطبایی. فصلنامه ذهن 14:
24. فتحعلي، محمود و همكاران. 1381. درآمدی بر مبانی اندیشه اسلامی. مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، چاپ اول.
25. كمالي، محمدمهدي، و رضا اكبريان. 1394. معرفت‌شناسی گزاره‌های اخلاقی بر مبنای نظریۀ ادراکات اعتباری علامه طباطبایی. سال چهل و هشتم، شماره اول، فلسفه و كلام اسلامي.
26. گنجعلی، اسدالله، و احسان رحیمی. 1395. تحلیل مبانی انسان‌شناسی پارادایم‌های جامعه‌شناختی سازمان و مدیریت از منظر اندیشه‌های علامه طباطبایی. دو فصلنامۀ اسلام و مدیریت 9و 8: 159-133.
27. مصلح، علی‌اصغر. 1392. ادراكات اعتباری علامه طباطبایی(ره) و مبناي طرحي فلسفي براي فرهنگ. نشريه حكمت و فلسفه 9(4): 46-27.
28. موسوی‌مقدم، سیدرحمت‌الله، و امیرعباس علیزمانی. 1390. ساحت‌های وجودی انسان از دیدگاه علامه طباطبایی. فصلنامه اندیشه نوین 27: 76-53.
29. مهدی زاده، جواد و همکاران. 1385. برنامه‌ریزی راهبردی توسعه شهری. وزارت مسکن و شهرسازی: انتشارات نشر و طرح پیام سیما، چاپ دوم.
30. نظرنژاد، نرگس، و زهرا ايزی. 1395. موانع معرفت حقيقي از ديدگاه علامه طباطبايي. دو فصلنامه حكمت صدرايي 4(2): 185-169.
31. هيلهورست، ژوزف. 1370. برنامه‌ریزی منطقه‌ای برداشت سيستمي. ترجمه سيدغلامرضا شيرازيان، مرضيه صديقي، سيد ابوالقاسم حسينيون. تهران: انتشارات سازمان برنامه‌وبودجه، چاپ اول.
32. الیاس زاده مقدم، نصرالدین. 1390. بررسی و امکان‌سنجی جایگزینی الگوی برنامه‌ریزی ساختاری-راهبردی با الگوی برنامه‌ریزی جامع شهری در ایران. نشریه آرمانشهر 6: 48-35.
33. یاوری، محمدجواد. 1386. آفرینش انسان و مراحل حیات او از منظر علامه طباطبایی. نشریه معرفت 16(121): 25.
34. یزدانی مقدم، احمدرضا. 1385. اعتباریات و مفاهیم بنیادین اعتباری در اندیشه سیاسی علامه طباطبایی. شماره 195، پگاه حوزه.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
