ارائه الگوی اولویت‌بندی اجزای مسکن بر اساس سبک زندگی ساکنان نمونه موردی: مسکن‌های سازمانی پرسنل جوان نیروهای مسلح - فرهنگ معماری و شهرسازی اسلامی
سال 6، شماره 1 - ( دوفصلنامه 1400 )                   جلد 6 شماره 1 صفحات 113-97 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


گروه آماد و پدافند غیرعامل، پژوهشکده آماد و فناوریهای دفاعی، دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی، تهران، ایران ، masoodchali@yahoo.com
چکیده:   (1862 مشاهده)
امروزه در طراحی مسکن، به دلیل تغییر رابطه میان معمار و ساکنین، دیگر شناخت سبک زندگی و نیازهای ساکنین، امکانپذیر نیست و باعث ایجاد تغییرات فراوانی از سوی ساکنین در ساختار خانه میشود و گاه نیز ساکنین مجبور به تغییر سبک زندگی خود میگردند. این پژوهش با هدف اولویتبندی بخشهای مختلف مسکن بر اساس سبک زندگی و انتظارات و نیازهای پرسنل جوان نیروهای مسلح، از نظر هدف در شاخهی پژوهشهای کاربردی و توسعهای قرار میگیرد. از نظر ماهیت از نوع توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری این تحقیق، پرسنل جوان نیروهای مسلح میباشند و حجم نمونه به دست آمده معادل 324 نفر است. همچنین به منظور از تجزیه و تحلیل دادهها از تحلیل خوشهای و تحلیل عاملی به کمک نرمافزارهای SPSS و Excel استفاده شده است. به منظور پاسخ به سوال اصلی پژوهش یعنی" اولویتهای بخشهای مختلف مسکن بر اساس انتظارات و نیازهای پرسنل جوان نیروهای مسلح کدامند؟" پس از مروری بر مبانی نظری مرتبط با سبک زندگی و مسکن، با استفاده از روش تحلیل خوشهای و بر اساس وضعیت اقتصادی، وضعیت روابط اجتماعی و ویژگیهای فردی و خانوادگی، پرسنل جوان نیروهای مسلح به سه گروه دستهبندی شدند. سپس با استفاده از روش تحلیل عاملی اولویتبندی بخشهای مختلف مسکن بر اساس سبک زندگی، انتظارات و نیازهای گروههای سهگانه صورت گرفت. نتایج نشان میدهد که اتاق خواب والدین، پذیرایی و آشپزخانه جز سه اولویت اولِ گروه اول هستند که با توجه به روابط اجتماعی قوی این گروه قابل توجیه است. برای گروه دوم نیز خواب والدین در اولویت بالاتری نسبت به سایر فضاها قرار دارد. در اولویتهای بعدی فضای نشیمن و آشپزخانه قرار دارند. برای گروه سوم نیز با توجه به وضعیت اقتصادی قوی، روابط اجتماعی ضعیف و ویژگیهای فردی و خانوادگی قوی، اولویت داشتنِ اتاق خواب فرزندان، فضای آشپزخانه و اتاق خواب والدین نسبت به سایر فضاها قابل قبول است.
متن کامل [PDF 2180 kb]   (740 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: شناسايي شكل زندگي مبتني بر سه مولفه کالبد، سبک زندگی و مفاهیم - معانی
دریافت: 1400/2/18 | پذیرش: 1400/5/21 | انتشار الکترونیک: 1400/6/30

فهرست منابع
1. آریانژاد، پرستو و طباطبایی زواره، ملک. ۱۳۹۱. طراحی معماری (بخش دوم)، تهران، دفتر برنامه ریزی و تألیف آموزش های فنی وحرفه ای و کارودانش.
2. اسدی محل چالی، مسعود. 1394. فراتر از شهرسازی، آنچه برنامه‌ریزان و طراحان ایرانی باید بدانند، با مقدمه‌ای از دکتر مجتبی رفیعیان، تهران: آرمانشهر.
3. آصفی، مازیار و ایمانی، الناز. 1395. باز تعريف الگوهاي طراحي مسکن مطلوب ايرانی- اسلامي معاصر با ارزيابي کيفي خانه هاي سنتي، پژوهش های معماری اسلامی، دوره 4، شماره 2، 56-73.
4. الهی زاده، محمد حسین و سیروسی، راضیه. 1393. الگوسازی مسکن بر پایه سبک زندگی اسلامی، سبک زندگی دینی، سال 1، شماره 1، 35-52.
5. امکچی، حمیده. ۱۳۷۹. الگوی سکونت و حقوق شهروندی، انبوه سازان مسکن، دوره 1، شماره ۲، ۸-17.
6. حاجی‌پور، خلیل و زبردست، اسفندیار. 1384. بررسی، تحلیل و ارائه الگویی برای نظام شهری استان خوزستان، نشریه هنرهای زیبا، دوره 23، شماره 23، 5-14.
7. خضریان، علیرضا و بیات، مهدی. ۱۳۹۵. بررسی نقش سبک زندگی در تحول فضای معماری خانه ها (نمونه موردی: خانه های یزد)، اولین همایش ملی معماری و شهرسازی (اندیشه، نظریه ها و روش ها)، ملایر، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملایر.
8. راپاپورت، آموس. ۱۳۹۲. انسان شناسی مسکن. (خسرو افضلیان)، مشهد، کتابکده کسری.
9. رامیار، رضا. 1391. درآمدی بر طراحی محوطه مجموعه های مسکونی، تهران، انتشارات سمت.
10. زبردست، اسفندیار و شادزاویه، هادی. 1390. شناسايي عوامل مؤثر بر پراکنده رويي شهري و ارتباط آن با ساختار فضايي شهر (نمونه مورد مطالعه: شهر اروميه)، نامه معماری و شهرسازی، دوره 4، شماره 7، 89-112.
11. سگالن، مارتین. 1370. جامعه شناسی تاریخی خانواده. (مجید الیاسی)، تهران، نشر مرکز.
12. صابری، امیر. 1392. آسیب شناسی سبک زندگی آپارتمان نشینی در تهران، مجموعه مقالات همایش ملی سبک زندگی در ایران امروز، دانشگاه علامه طباطبائی.
13. ضرغامی، اسماعیل. ۱۳۸۹. اصول پایداری اجتماعی مجتمع های مسکونی در شهرهای ایرانی- اسلامی، فصلنامه مطالعات شهر ایرانی- اسلامی، دوره 1، شماره 2، 103-115.
14. عبادی، عباس؛ شمسی، افضل؛ تابان ژاد، زینب و سعید، یاسر. 1393. مقایسه سبک زندگی افراد نظامی و غیر‌نظامی، فصلنامه طب انتظامی، دوره 3، شماره 3، 159-166.
15. فاضلیان، سیدمحی‌الدین و اقبالی، سید رحمان. 1396. سبک زندگی؛ عنصر مغفول معماری اسلامی، مطالعات میان رشته ای در علوم انسانی، دوره 10، شماره 1، 57-80.
16. کاشانی، مجید. ۱۳۹۲. سبک زندگی ایرانیان (میراث فرهنگی ناملموس) از منظر سیاحان و سفرنامه نویسان خارجی، مجموعه مقالات تحولات سبک زندگی در ایران، جلد اول، تهران، انتشارات تیسا.
17. مطلبی، قاسم. ۱۳۸۰. روان شناسی محیطی: دانشی نو در خدمت معماری و طراحی شهری، نشریه هنرهای زیبا، شماره ۱۰، 52-67.
18. ملکی، سعید و آریان کیا، مصطفی. 1396. سنجش تطابق کالبدی- فضایی سکونتگاه های شهر گرگان مبتنی بر شاخص های مسکن ایرانی- اسلامی، مطالعات عمران شهری، دوره 2، شماره 4، 139-153.
19. نسر، جک ال. 1393. تصویرذهنی ارزیابانه از شهر. (مسعود اسدی محل چالی)، با مقدمه ای از دکتر جهانشاه پاکزاد، تهران: انتشارات آرمانشهر.
20. نوربرگ شولتز، کریستیان. ۱۳۸۱. مفهوم سکونت به سوی معماری تمثیلی، (محمود امیریاراحمدی‌) تهران، نشر آگه.
21. هندری، لیو؛ لاو، جان و گلدنینگ، آنتونی. 1383. اوقات فراغت و سبک های زندگی جوانان. (فرامرز ککولی‌دزفولی و مرتضی ملانظر)، تهران، نشر سوم.
22. یزدانفر، عباس؛ حسینی، باقر و زرودی، مصطفی. 1392. فرهنگ و شکل خانه (مطالعه موردی: خانه های سنتی شهرستان تنکابن و رامسر)، فصلنامه مسکن و محیط روستا، دوره 32، شماره 144، 17-32.

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.