سال 6، شماره 1 - ( دوفصلنامه 1400 )
جلد 6 شماره 1 صفحات 193-177 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Molaei A. Definition the Dimensions and Strategies of Improvement Spirituality in Pilgrimage Cities Approaching on Holy Shrines. CIAUJ 2021; 6 (1) :177-193
URL: http://ciauj-tabriziau.ir/article-1-278-fa.html
URL: http://ciauj-tabriziau.ir/article-1-278-fa.html
مولائی اصغر. تبیین ابعاد و راهبردهای ارتقای معنویت در شهرهای زیارتی با تاکید بر بقاع متبرکه. فرهنگ معماری و شهرسازی اسلامی. 1400; 6 (1) :177-193
دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران ، molaei.2488@gmail.com
چکیده: (1853 مشاهده)
معنویت اسلامی به عنوان یکی از حالات روحی و روانی انسان¬ها است که در کمال وی از منظر تفکر شیعی جایگاه والایی دارد. زیارت که یکی از آداب و اخلاق اسلامی است در الگوی گردشگری زیارتی در فضاهای مذهبی، عبادی و نیایشی میتواند معنویتی معطوف به ارکان دین اسلام بیافریند. بقاع متبرکه در راستای اصل تعظیم و بزرگداشت شعائر خداوندی بهویژه مزارات اهل بیت (ع) از کانون‌های مورد توجه در شهرهای ایرانی است که با رویکرد زیارتی قابل توسعه است. هدف این مقاله، بازشناسی جایگاه بقاع متبرکه در معنویت شهرهای زیارتی است که با روش تحقیق تحلیلی و پژوهش میان رشته‌ای و استدلال منطقی و با استفاده از شیوه‌های مطالعۀ اسنادی و کتابخانه‌ای انجام شده است. یافته‌های پژوهش بر چهار راهبرد 1) طراحی ارسن زیارتی 2) توجه بر بافت پیرامون بقاع متبرکه 3) حفاظت مناظر ارسن زیارتی 4) توسعه فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی تأکید می‌کند. در شهرهای زیارتی که دارای بقاع متبرکه هستند با توسعۀ لایه‌های مکمل زیارت و نیازهای پهنه‌های پیرامون، ارسن شهری با مرکزیت بقاع متبرکه ایجاد می‌شود. طراحی راسته‌های مختلط سازگار با مجموعۀ ارسن شهری و حال و هوای معنوی آن به همراه رعایت حقوق شهروندی ساکنان و مالکان بافت پیرامون و نیز احترام به حریم بصری و ارتفاعی عنصر مرکزی و تسلط بنای مذهبی بر سایر فضاها و بناها ضروری است. بقاع متبرکه می‌توانند برای نیاز گروه‌های مختلف اجتماعی به ویژه علاقمندان، گردشگران زیارتی، خانواده‌ها، کودکان، زنان، نوجوانان، جوانان و سالمندان برنامه‌ریزی کنند.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
مفهوم سازي نظريه پردازي در معماری و شهرسازی اسلامی
دریافت: 1400/1/30 | پذیرش: 1400/5/9 | انتشار الکترونیک: 1400/6/30
دریافت: 1400/1/30 | پذیرش: 1400/5/9 | انتشار الکترونیک: 1400/6/30
فهرست منابع
1. ابن بلخی. 1374. فارسنامه، شیراز، بنیاد فارس شناسی، چاپ اول.
2. بورکهارت، تیتوس. 1389. درآمدی بر آیین تصوف، ترجمه یعقوب آژند، تهران، انتشارات مولی، چاپ اول.
3. توسلی، محمود. 1366. حسینیه‌ها ـ تکایا ـ مصلی‌ها، معماری ایران: دوره اسلامی. به کوشش محمدیوسف کیانی. ج۱. تهران: جهاد دانشگاهی.
4. توران، امداد و شیخی زازرانی، داوود. 1393. معیارشناسی اصل بودن امامت در واکاوی معیاری اصل دین، نشریه پژوهشنامه کلام، 1(1): 26-5.
5. خمینی، روح الله. 1357. صحیفه امام. جلد چهارم، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، چاپ اول.
6. دهخدا، علی اکبر. 1377. لغت نامه دهخدا، جلد نهم و چهاردهم تهران: مؤسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران، چاپ دوم.
7. راپوپورت، ایمس. 1368. تاریخ شهر: منشأ فرهنگی مجتمع های زیستی. ترجمه راضیه رضازاده. تهران: جهاد دانشگاهی علم و صنعت.
8. سجادی، علی. 1392. خاستگاه تاریخی بناهای آرامگاهی استان خوزستان در دوره اسلامی، نخستین کنگره بین المللی امام زادگان، سازمان اوقاف و امور خیریه استان اصفهان و دانشگاه اصفهان، جلد دوم: 817-845.
9. طباطبایی، محمد حسین. 1387. معنویت تشیع به ضمیمه چند مقاله دیگر، گردآوری توسط محمد بدیعی با مقدمه علامه حسن زاده آملی، قم، انتشارات تشیع، چاپ چهارم: 75-79.
10. غیاثی، هادی. 1397. ابعاد تمدني نهاد زيارت در فرهنگ شيعي، پژوهشنامه حج و زيارت سال سوم، شماره دوم: 168-137.
11. غلامی، سعید و مشکینی، ابوالفضل و دویران، اسماعیل. 1394. طراحی فضایی محلات شهری با تأکید بر اصول دین اسلام در شهر ایرانی-اسلامی، نشریه هویت شهر. 9(22): 52-41.
12. فرهمند، مهناز. 1393. جهاني شدن و معنويتگرايي. دوفصلنامه مطالعات معنوی. 2(4و 5).
13. فقیه ایمانی، مهدی بن محمد. 1374. تاریخ تشیع اصفهان از دهه سوم قرن اول تا پایان قرن دهم، ناشر مؤلف، چاپ اول.
14. قادری، اسماعیل و عزتی، عزت اله و حافظی زاده، شقایق. 1388. راهکارهای استفاده از مراسم تاسوعا و عاشورا به عنوان پتانسیل توریسم فرهنگی مذهبی در محدوده بخش مرکزی تهران. مجله فضای جغرافیایی. 9(28).
15. گرابار، الگ. 1375. اولین بناهای یادبود اسلامی. ترجمه کلود کرباسی. فصلنامه اثر. شماره 26-27. صص 16-59.
16. مطهری، مرتضی. 1389. آشنایی با قران. جلد سوم. تهران: انتشارات صدرا. چاپ بیست و سوم.
17. مطهری، مرتضی. 1389.اسلام و نیازهای زمان. جلد اول، تهران: انتشارات صدرا. چاپ سی و یکم.
18. مطهری، مرتضی. 1389. امامت و رهبری. تهران: انتشارات صدرا. چاپ چهل و ششم.
19. مطهری، مرتضی. 1391. یادداشت های استاد مطهری. جلد 12. تهران: انتشارات صدرا. چاپ اول.
20. معاون، زهرا و موحد، مجید. 1398. جایگاه زيارت نزد گردشگران و نقش آن در تثبیت ارزش های فرهنگی مطالعه مردم نگارانه در اماکن زیارتی شهر شیراز، پژوهشنامه حج و زيارت سال چهارم، شماره اول: 147-125.
21. مولائی، اصغر. 1398. بازشناسی جایگاه حرم امام زادگان در هویت شهری با تأکید بر سبک زندگی ایرانی_اسلامی، دوفصلنامه علمی پژوهشنامه سبک زندگی، سال پنجم، شماره 8،: 50-27.
22. مولائی، اصغر. 1399. بازشناسی اَرسن شهري به عنوان الگویی براي مراکز شهر ایرانی _اسلامی با مرکزیت فضاهاي مذهبی، نشریه علمی اثر، دوره 41، شماره 1،: 129-108.
23. هیلن براند، روبرت. 1387. معماری اسلامی. ترجمه باقر آیت الله زاده شیرازی. تهران: انتشارات روزنه.
24. هیلن براند، روبرت. 1389. مقابر، گردآورنده محمد یوسف کیانی. معماری ایران (دوره اسلامی). ترجمه کرامت الله افسر. تهران: انتشارات سمت: 58-118.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
