بازتاب سبک نوین زندگی شهری بر ترجیحات افراد و مولفه‌های توسعه مسکن اسلامی - فرهنگ معماری و شهرسازی اسلامی
سال 7، شماره 1 - ( دوفصلنامه 1401 )                   جلد 7 شماره 1 صفحات 20-1 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Sedaghati A. Reflection of Modern Urban Lifestyle on the Components of Islamic Housing Development. CIAUJ 2022; 7 (1) :1-20
URL: http://ciauj-tabriziau.ir/article-1-335-fa.html
صداقتی عاطفه. بازتاب سبک نوین زندگی شهری بر ترجیحات افراد و مولفه‌های توسعه مسکن اسلامی. فرهنگ معماری و شهرسازی اسلامی. 1401; 7 (1) :1-20

URL: http://ciauj-tabriziau.ir/article-1-335-fa.html


گروه شهرسازی، دانشکده هنر، دانشگاه بجنورد، بجنورد، ایران ، a.sedaghati@ub.ac.ir
چکیده:   (1433 مشاهده)
یکی از عمده تأثیراتی که سیاست­گذاران و برنامه­ریزان شهری با آن مواجه هستند، بازتاب سبک نوین زندگی شهری بر ترجیحات افراد و مولفه­های توسعه مسکن می­باشد. درعین­حال، با توجه به ویژگی­های یک جامعه­ی اسلامی و ضرورت چاره­اندیشی برای عینیت­بخشی به باورها و اعتقادات در سیمای کالبدی شهرها، به­نظر می­رسد که ارتباطی تنگاتنگ و تاثیراتی اجتناب­ناپذیر، ناشی از تغییرات سبک زندگی بر الگوی توسعه مسکن به­ویژه «مسکن اسلامی»، حادث شود؛ آنچه بعنوان دغدغه محوری در این نوشتار مطمح­نظر قرار گرفته­است. بدین­ترتیب، پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر تغییرات سبک زندگی بر مولفه­های توسعه مسکن اسلامی با روش توصیفی-تحلیلی و از نوع کاربردی، با استفاده از مطالعات کتابخانه­ای و برپایه­ی نمونه‌گیری به‌صورت تصادفی، میان 106 نفر و از طریق تکمیل پرسشنامه، انجام شده­است. پرسشنامه­ی خوداتکا، دارای 20­گویه­ی اصلی بوده و پایایی آن با ضریب آلفای کرونباخ برابر 0.796 اثبات شده­است. طبق یافته­ها، از مجموع هشت مولفه­ی تدوینی سبک نوین زندگی شهری، موثر در توسعه مسکن اسلامی شامل: استقلال­گرایی افراد، سوداگری، دگرگونی رفتاری و فرهنگی، شیوه معیشت، تربیت، ارزش­ها، وسایل زندگی و مدها و تبلیغات، به ترتیب سه مولفه اول، بازنمود حداکثری در توسعه مسکن شهری دارند و درواقع هدایتگر ترجیحات کنشگران می­باشند. با علم بر تاثیر ترجیحات افراد بر الگوی توسعه مسکن و اذعان به تاثیرپذیری ترجیحات از سبک نوین زندگی، بنظر می­رسد که بایستی نسبت به شناسایی این ترجیحات اقدام و در برنامه­ریزی توسعه مسکن، لحاظ نمود. بدین ترتیب، تعارضات مسکن امروزی با اندیشه­ی اسلامی حاکم بر جامعه، هویدا خواهد­شد که می­تواند در سطح سیاست­گذاری و برنامه­ریزی مسکن شهری، مثمرثمر واقع­گردد.
متن کامل [PDF 2140 kb]   (1029 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: مفهوم سازي نظريه پردازي در معماری و شهرسازی اسلامی
دریافت: 1400/12/24 | پذیرش: 1401/3/24 | انتشار الکترونیک: 1401/6/30

فهرست منابع
1. احمدی، سیدمسعود و ملیکا نفتی.1393. تجسم هنر اسلامی در فرهنگ ایرانی در راستای هویت‌بخشی به شهر و فضای شهری با تأکید بر طراحی پروژۀ بوستان خورشید، ششمین کنفرانس ملی برنامه‌ریزی و مدیریت شهری.
2. امین‌پور، احمد و رامین مدنی و حامد حیاتی و محمدعلی دلداده. 1394. بازشناسی مفاهیم مسکن و سکونت براساس آموزه‌های اسلامی، مدیریت شهری، شماره40، صص 47-60.
3. آصفی، مازیار و پریسا هاشم‌پور و مظفر مهاجری. 1396. امکان‌سنجی روش‌های صنعتی‌سازی ساختمان در تولید مسکن اسلامی، پژوهش‌های معماری اسلامی، شماره 17، صص 34-15.
4. بمانیان؛ محمد و هانیه اخوت و نینا الماسی‌فر. 1389. معماری و شهرسازی سنتی درکشورهای اسلامی، انتشارات طحان.
5. بهنوئی گدنه، عباس.1391. جوانان، سبک زندگی و هویت اجتماعی، مطالعات سبک زندگی، سال اول، شماره 1، صص 87-106.
6. پورمحمدی، محمدرضا. 1393. برنامه‌ریزی مسکن، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت).
7. جبل عاملی، عبدالله.1374. خانه‌های اصفهان در دروان معاصر، مجموعه مقالات کنگرة تاریخ معماری و شهرسازی ایران، ارگ بم، ج 4، تهران: سازمان میراث فرهنگی.
8. حقیقت‌بین، مهدی و سیدفریبا اسدالهی. 1391. تجلی هویت اسلامی در منظر شهری با بررسی نمونه موردی میدان انقلاب، همایش جایگاه عناصر دینی در توسعه شهری، مشهد مقدس.
9. حمزه‌نژاد، مهدی و سیدمازیار افتخاریان. 1394. شاخص‌های سبک زندگی اسلامی در طراحی مسکن، همایش ملی معماری و شهرسازی بومی ایران، یزد.
10. حمزه‌نژاد، مهدی و زهرا صدریان.1393. اصول طراحی خانه از منظر اسلامی و الگوهای کاربردی معاصر، پژوهش‌های معماری اسلامی، سال اول، شماره چهارم، صص 58- 76.
11. حناچی، پیروز.1371. شهر ایرانی اسلامی، تهران: فصلنامة مطالعات شهر ایرانی اسلامی.
12. خضریان، علیرضا و مهدی بیات. 1395. بررسی نقش سبک زندگی در تحول فضای معماری خانه‌ها (نمونه موردی خانه‌های یزد)، مجموعه مقالات اولین همایش ملی معماری و شهرسازی-اندیشه‌ها، نظریه‌ها و روش‌ها، ملایر: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملایر.
13. رستمی، احسان و مرجان اردشیرزاده. 1392. نگاهی به نظریه‌های سبک زندگی، فصلنامة مطالعات سبک زندگی، سال دوم، شمارة 3، صص 9-31.
14. رئیسی، محمدمنان. 1399. معماری و شهرسازی مطابق سبک زندگی اسلامی از تشریح وضع مطلوب تا تحلیل وضع موجود، انتشارات دانشگاه قم.
15. رئیسی، محمدمنان. 1399. تحلیل میان‌رشته‌ای بر تعارضات معماری مسکن آپارتمانی با سبک زندگی اسلامی با استناد به آموزه‌های نقلی اسلام، فصلنامة علمی قطب معماری اسلامی، سال هشتم، شماره سوم، صص 3-20.
16. شصتی، شیما و محمدمنصور فلامکی.1393. رابطة میان سبک زندگی و مسکن ایرانی (با تکیه بر نظریة جامعة کوتاه‌مدت و نظریة راهبرد و سیاست سرزمینی جامعه ایران، فصلنامۀ مطالعات میان‌رشته‌‌ای در علوم انسانی، 6 (3)، صص 117-137.
17. صداقتی، عاطفه و فربد دیبا و عبدالهادی دانشپور و آزیتا بلالی‌اسکویی .1398. ارائة سناریوهای استعاره‌خانه در سبک نوین زندگی شهری مبتنی‌بر روش CLA، راهبرد: سال بیست‌و‌هشتم، شمارة 90، صص 87-118.
18. ضرغامی، اسماعیل و سیده اشرف سادات. 1395. بررسی تطبیقی شاخصه‌های مسکن ایرانی-اسلامی با مسکن آپارتمانی امروز، نقش جهان (شماره 2-6): صص 60-72.
19. عزیزیان غروی، محسن و زینت عزیزیان غروی. 1398. تحلیل تطبیقی شاخص‌های مسکن اسلامی بر گونه‌های مسکن قم مبتنی‌بر نظرات معماران مسلمان معاصر، پژوهش‌های معماری اسلامی (شماره 25): صص 115-137.
20. علی‌الحسابی، مهران و نعیمه کرانی. 1392. عوامل تأثیرگذار بر تحول مسکن از گذشته تا آینده، مسکن و محیط روستا (شمارۀ 141): صص 19-36.
21. فاضلی، نعمت‌الله .1386. مدرنیته و مسکن (رویکردی مردم‌نگارانه به مفهوم خانه، سبک زندگی روستایی و تحولات امروزی آن)، فصلنامة تحقیقات فرهنگی، سال اول ( شماره 1): صص 63-25.
22. الفت، سعیده و آزاده سالمی.1391. مفهوم سبک زندگی، مطالعات سبک زندگی، سال اول، شماره 1، صص 9-36.
23. فراهانی، حجت‌الله و حمیدرضا عریضی .1388. روش‌های پیشرفته پژوهش در علوم انسانی، چاپ دوم، اصفهان: انتشارات جهاد دانشگاهی.
24. فریدمن، آوی .1396. مبانی مسکن پایدار، ترجمة هانی منصورنژاد، زیرنظر علی غفاری، مشهد: کتابکده کسری.
25. فلاح منشادی، الهام. 1390. مسکن در شهر اسلامی از نگاه نهج‌البلاغه،‌ اولین همایش ملی معماری و شهرسازی اسلامی، تبریز، دانشگاه هنر اسلامی تبریز.
26. قرائتی، محسن .1393. سیمای مسکن و شهرسازی اسلامی، ‌تهران: مرکز فرهنگی درس‌هایی از قرآن.
27. لطفی، حیدر و علی احمدی و علی حسن‌زاده فرجود .1388. شاخص‌ها و مؤلفه‌های ضروری در برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری مسکن روستایی در ایران، فصلنامة جفرافیایی آمایش، شماره 7، صص 105-128.
28. مطهری‌راد، سمیرا. 1391. معماری اسلامی، آیینة حکمت الهی،‌ همایش جایگاه عناصر دینی در توسعه شهری، مشهد مقدس.
29. معماریان، غلامحسین.1373. آشنایی با معماری مسکونی ایران: گونه‌شناسی درونگرا، تهران: دانشگاه علم و صنعت ایران.
30. ملکی، سعید. 1382. بررسی نقش شاخص‌های اجتماعی در برنامه‌ریزی توسعة مسکن شهر ایلام، فصلنامة مسکن و انقلاب، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، شماره 104.
31. ناری‌قمی، مسعود. 1395. روش‌شناسی منابع پژوهش در مورد رابطة معماری مسکونی و اسلام، فصلنامة علمی-پژوهشی روش‌شناسی علوم انسانی، سال20، شماره 89، 29-56.
32. ناری‌قمی، مسعود‌. 1395. سلب مالکیت از زمین‌های شخصی در طرح‌های شهری: مبانی اسلامی و فرضیة استثمار، دو فصلنامة علمی تخصصی فیروزه اسلام، پژوهش معماری و شهرسازی اسلامی، شماره2، 69- 86.
33. نقره‌کار، عبدالحمید و مهران علی‌الحسابی. 1396. تحقق‌پذیری هویت در معماری و شهرسازی با تأکید بر ارتقای هویت اسلامی-ایرانی در شهرهای جدید، تهران: کتاب فکر نو.
34. نقی‌زاده، محمد .1395. مـسکن اسلامی (مبانی نظری تا جلوه¬های عینی در گذشته و حال)، هنر و معماری، اندیشه معماری، سال دوم - شماره 2، ص ۴۷-۶۷.
35. نقی‌زاده، محمد .1391. تأملی در شناخت مبانی مسکن اسلامی ایرانی. کتاب ماه هنر آبان، شماره 170، صص 38 - 55.
36. نقی‌زاده، محمد .1396. شهر اسلامی: از اندیشه تا ظهور. تهران: سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی.
37. وثیق، بهزاد و آزاده پشوتنی‌زاده و محمدرضا بمانیان‌. 1388. مکان و مسکن در منظر اسلام، فصلنامة تخصصی پژوهش‌های میان‌رشته‌ای قرآن کریم، سال اول، شماره 3، صص 93-102.
38. ونتلینگ، جیمز.و .1392. طراحی مسکن بر پایة سبک زندگی. ترجمة حبیب قاسمی، مشهد: کتابکده کسری

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به فرهنگ معماری و شهرسازی اسلامی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2024 CC BY-NC 4.0 | Culture of Islamic Architecture and Urbanism Journal

Designed & Developed by : Yektaweb