سال 7، شماره 2 - ( دوفصلنامه 1401 )
جلد 7 شماره 2 صفحات 16-1 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Baybordi F, Babazadeh Oskoui S, Shafizadeh A, Haghjoo A. Physical Reinterpretation of Sheikh Shahabuddin Ahari's Tomb Garden and Restoration of its Original Design. CIAUJ 2022; 7 (2) :1-16
URL: http://ciauj-tabriziau.ir/article-1-342-fa.html
URL: http://ciauj-tabriziau.ir/article-1-342-fa.html
بایبوردی فرناز، بابازاده اسکوئی سولماز، شفیع زاده اسداله، حق جو امیر. بازخوانی کالبدی باغ‌مزار شیخ شهاب‌الدین اهری و بازیابی طرح اصیل آن. فرهنگ معماری و شهرسازی اسلامی. 1401; 7 (2) :1-16
1- واحد شبستر، دانشگاه آزاد اسلامی، شبستر، ایران
2- واحد اسکو، دانشگاه آزاد اسلامی، اسکو، ایران ، Solmazbabazade@yahoo.com
3- واحد اهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اهر، ایران
2- واحد اسکو، دانشگاه آزاد اسلامی، اسکو، ایران ، Solmazbabazade@yahoo.com
3- واحد اهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اهر، ایران
چکیده: (1001 مشاهده)
بر اساس اسناد موجود، در دورۀ صفوی، پادشاهان این سلسله ازجمله شاه عباس اول به‌کرّات به شهر اهر سفر نموده و به ایجاد برخی مستحدثاث و یا تکمیل آثار برجای‌مانده از اعصار قبل از خود اقدام کرده‌اند. ارسن شیخ شهاب‌الدین اهری به‌عنوان تنها مجموعۀ خانقاهی-آرامگاهی در جنوب شهر و باغ‌مزار مترتب بر آن از شناخته شده‌ترین آن‌هاست که در سیر تکوین منظومۀ کالبدی خویش از قرن ششم تا یازدهم ه.ق دستخوش تغییرات قابل توجهی شده است. لکن در حال حاضر تنها نامی از آن باغ‌مزار و ملحقاتش برجای مانده است. در پژوهش پیشِ رو تلاش بر این بود با تکیه بر اسناد توصیفی و تصویری، به بازنمایی کالبد باغ‌مزار شیخ شهاب‌الدین در زمان آبادانی آن پرداخته شود. برای حصول به مدل مربوط از اطلاعات کتابخانه‌ای و اسناد تصویری با کاربست شیوۀ توصیفی-تحلیلی بهره گرفته شد. همچنین دستیابی به برخی جزئیات کالبدی ارسن جز از طریق مطالعات و کاوش‌های میدانی میسر نبود. لذا این رویکرد، مکمل بخشی از ناشناخته‌های این باغ در گذر زمان بود. بدین‌ترتیب، یافته‌های پژوهش بر پایۀ چهار نظام اصلی باغ ایرانی-راه، گیاه، ساختمان و آب- نهاده شدند. با تحلیل‌های انجام‌گرفته جزئیات انتظام و ارتباط فضایی بخش‌های متنوع باغ‌مزار شیخ همچون تقسیم‌بندی به‌صورت چهار بخشی، ساختار آبیاری و کارکرد عمارات متشکله در سیر ایجاد و تحول آن به‌دست آمد. مع‌الوصف، بازخوانی ویژگی‌های کالبدی باغ ترتیب‌یافته بر مزار شیخ ضمن آنکه مهیاکنندۀ زمینه برای پژوهش‌های آتی است؛ می‌تواند به شناخت بخشی از ارزش‌های مغفول‌افتاده در باغ‌سازی ایرانی در منطقۀ آذربایجان کمک نماید.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
مطالعات تطبیقی معماری و شهرسازی در حوزه فرهنگی ایران
دریافت: 1401/1/24 | پذیرش: 1401/11/4 | انتشار الکترونیک: 1401/12/22
دریافت: 1401/1/24 | پذیرش: 1401/11/4 | انتشار الکترونیک: 1401/12/22
فهرست منابع
1. انصاری، مجتبی و محمودی‌نژاد، هادی. 1386. باغ ایرانی تمثیلی از بهشت با تأکید بر ارزش‌های باغ ایرانی عصر صفوی. مجلۀ هنرهای زیبا 29: 39- 48.
2. بهرامی همدانی، سجاد و تقوایی، سیدحسن. 1391. چارچوب ارزیابی منظر بلوارهای تاریخی بر اساس مدل FVFL مطابق با مفهوم HUL. مطالعۀ موردی: بلوار طاق‌بستان (بلوار شهید شیرودی) کرمانشاه. مجلۀ صفه 93: 83-110.
3. باستانی پاریزی، محمدابراهیم. 1391. اژدهای هفت‌سر (جادۀ ابریشم). انتشارات نمک. تهران.
4. بایبوردی، حسین. 1341. تاریخ ارسباران. انتشارات ابن‌سینا. تهران.
5. دیباج، اسماعیل. 1375. آثار باستانی و بناهای تاریخی آذربایجان. شورای مرکزی جشن شاهنشاهی ایران. تهران.
6. حافظ‌زاده، محمد. 1377. ارسباران در گذر حماسه و تاریخ. انتشارات مهد آزادی. تبریز.
7. ابن حوقل، محمد.1366. ایران در صور الارض. ترجمۀ جعفر شعار. انتشارات امیرکبیر. تهران.
8. اصطخری، ابراهیم. 1397. کشورها و مکاتب، ترجمۀ محمدبن عبدالله تستری. انتشارات سخن. تهران.
9. کبیر صابر، محمدباقر و ابراهیمی، محمدرضا. 1392. شناخت تاریخی تحولات معماری در ارسن شیخ شهاب الدین محمود اهری،
10. مطالعات شهر ایرانی اسلامی12: 71-78.
11. خوانساری، مهدی، مقتدر، محمدرضا و یاوری، مینوش. 1395. باغ ایرانی بازتابی از بهشت، پژوهشگاه میراث فرهنگی.
12. کاظم‌پور، مهدی. 1394. بررسی باستان‌شناسی شکل‌گیری و توسعۀ دوره‌ای شهر اهر در دورۀ اسلامی. رسالۀ دکتری، دانشگاه محقق اردبیلی.
13. مشکور، محمدجواد. 1389. تاریخ تبریز. تهران. انتشارات انجمن آثار ملی.
14. محمدکاظم بن محمد تبریزی. 1388. منظرالاولیاء؛ در مزارات تبریز و حومه. تصحیح میرهاشم محدث، تهران. مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی.
15. مخلصی، محمدعلی. 1371. فهرست آثار تاریخی آذربایجان شرقی. تهران. انتشارات دانشکدۀ علوم توانبخشی.
16. موریه، جیمز. 1386. سفرنامۀ جیمز موریه (سفر اول). ترجمۀ ابوالقاسم ساری. تهران. انتشارات توس.
17. مستوفی، حمداله. 1389. نزهت و القلوب. ترجمۀ طهوری سیاقی. تهران. انتشارات طهوری.
18. ملاجلال‌الدین منجم.1390. تاریخ عباسی. به کوشش: سیف‌الله وحیدنیا. تهران. انتشارات وحید.
19. نصر، سیدحسین. 1393. تعالیم صوفیه؛ از دیروز تا امروز. ترجمۀ حسین حیدری و محمدهادی امینی. انتشارات قصیده‌سرا. تهران.
20. نژادابراهیمی، احد. 1393. مطالعه و شناخت بقعه و خانقاه شیخ شهاب‌الدین اهری «با رویکرد مرمت جامع جهت مقاوم¬سازی». تبریز. ادارۀ کل میراث فرهنگی آذربایجان شرقی.
21. شفیع‌زاده، اسداله و ابراهیمی، محمدرضا. 1399. تأملی بر ساختارها و تحولات معماری خانقاه و آرامگاه شیخ شهاب‌الدین اهری در قرن ششم تا یازدهم ه.ق. پژوهش‌های باستان‌شناسی ایران، 28: 261-243.
22. شرقی، علی، عزیزمقدم، محمدامین و جمالی گندمانی، زهرا. 1399. بازشناسی تطبیقی الگوهای هندسه فرکتال در معماری و منظر باغ ایرانی، مطالعۀ موردی: باغ گلشن طبس. باغ نظر 17 (85): 31-44.
23. تقوایی، سیدحسن و مطهری‌راد، مهری. 1393. تحلیل منظر شهری تاریخی سلطانیه بر اساس توصیۀ یونسکو در سال 2011 مطالعۀ موردی: محور بین گنبد سلطانیه و آرامگاه ملاحسن کاشی. مطالعات شهر ایرانی اسلامی 18: 13-24.
24. ترابی طباطبایی، سیدجمال. 1384.آثار باستانی اهر (ارسباران). تبریز. ناشر مؤلف.
25. ترکمان، اسکندربیگ. 1390. تاریخ جهان عباسی. تهران. انتشارات امیرکبیر.
26. زعفرانلو، رقیه. 1387. باغ‌مزار موقوفۀ بش قارداش. میراث جاویدان، 15 (61): 33-42.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
