1- دانشگاه هنر اسلامی تبریز
2- دانشگاه هنر اسلامی تبریز ، a.oskoyi@tabriziau.ac.ir
چکیده: (604 مشاهده)
آموزههای اسلامی که اصول مشخص و ثابتی دارد در تمامی زمانها و مکانها پاسخگوی نیازهای انسان میباشد. معماران و طراحان نیز از آموزههای اسلامی استفاده کرده و آثار جاودانی خلق کردهاند. در باور دینی مردمان این سرمین باغها همواره نمودی از بهشت موعود میباشند و این آموزههای اسلامی در طراحی باغها بعد از اسلام تاثیر گذار بوده است. در این پژوهش با بررسی آیات قرآن کریم و تفاسیر معتبر و کتب احادیث و دینی ویژگیهای کالبدی باغ استخراج میگردد. هدف از این پژوهش تطبیق کالبد باغ در آموزههای اسلامی با باغ ایرانی و بررسی عوامل تاثیرگذار در تحقق آموزههای اسلامی در نظام کالبدی باغ ایرانی میباشد. و به سوالهای کالبد باغ ایرانی تا چه حدی با کالبد باغ در آموزههای اسلامی مطابقت دارد؟ و چه عواملی و چگونه بر تحقق آموزههای اسلامی در نظام کارکردی باغ ایرانی تاثیر گذارند؟ به روش توصیفی- تحلیلی و با رویکرد تطبیقی پاسخ داده میشود. روش گردآوری اطلاعات در گام اول با مطالعه اسنادی - کتابخانهای مولفههای باغ آموزههای اسلامی استخراج گردیده و در یازده نمونه باغ ایرانی بررسی میشود. در گام بعدی با مصاحبه میدانی و بهره گیری از روش دلفی، از نظرات خبرگان عوامل تاثیرگذار در تحقق آموزههای اسلامی در نظام کالبدی باغ ایرانی شناسایی و بررسی میشوند. در راستای دستیابی به هدف پژوهش با تطبیق نظام آب، کاشت و ابنیه آموزههای اسلامی و باغ ایرانی میتوان نتیجه گرفت که عوامل تاثیرگذار در دو دسته عوامل محدود کننده و عوامل تقویت کننده تقسیم بندی میشوند. مولفه جغرافیا (اقلیم) جز دو عامل محدود کننده و تقویت کننده میباشد. مولفههای جامعه شناسی (اقتصاد، امنیت و فرهنگ)، جز عوامل تقویت کننده میباشد. ویژگیهایی که معمار با توجه به توصیفات آموزههای اسلامی در طراحی باغ ها در نظر گرفته است شامل توجه به شکل، فرم، اندازه و جایگذاری صحیح در باغ میباشد. در هر سه نظام عوامل تقویت کننده تاثیر بیشتری در تجلی آموزههای اسلامی در اصول کالبدی باغ ایرانی نسبت به عوامل محدود کننده دارند. و مولفه جغرافیا نسبت به مولفههای دیگر تاثیر بیشتری دارد.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
مطالعات تطبیقی معماری و شهرسازی در حوزه فرهنگی ایران دریافت: 1402/3/1 | پذیرش: 1402/5/24 | انتشار الکترونیک: 1402/6/30
ارسال پیام به نویسنده مسئول