ساخت‌یابی معماری فضاهای سکونتی با رویکرد فرهنگ ایرانی-اسلامی - فرهنگ معماری و شهرسازی اسلامی
سال 8، شماره 1 - ( دوفصلنامه 1402 )                   جلد 8 شماره 1 صفحات 100-79 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Aghaeimehr M, Gharehbaglou M, Pirbabaei M T. Structuration of Residential Spaces Architecture with Iranian-Islamic Culture Approach. CIAUJ 2023; 8 (1) :79-100
URL: http://ciauj-tabriziau.ir/article-1-298-fa.html
آقایی مهر معین، قره بگلو مینو، پیربابائی محمدتقی. ساخت‌یابی معماری فضاهای سکونتی با رویکرد فرهنگ ایرانی-اسلامی. فرهنگ معماری و شهرسازی اسلامی. 1402; 8 (1) :79-100

URL: http://ciauj-tabriziau.ir/article-1-298-fa.html


1- دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران
2- دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران ، m.gharehbaglou@tabriziau.ac.ir
چکیده:   (1532 مشاهده)
هویت فرهنگی، از مهم‌ترین مسائل پیش روی جوامع درحال‌توسعه و کشورهای اسلامی است، که امروزه بیش از هر زمان دیگر بر روی آن تمرکز شده و مطالعات فرهنگی سال‌های اخیر بیش از هر زمان دیگر بر احیای فرهنگ و هویت متمرکز شده است. بسیاری از مطالعات فرهنگی ازجمله نظریه ساخت‌یابی گیدنز، بر مفهوم کنش متمرکزند. فرهنگ، هم هویتی متجلی در افعال و کنش‌های اجتماعی می‌یابد و هم افعال و کنش‌های اجتماعی، فرهنگ جمعی را شکل می‌دهند. در این راستا به نظر می‌رسد بتوان با بهره‌گیری از نظریه ساخت‌یابی، در رویکردی فرهنگی، کنش‌های اجتماعی را در فضاهای مسکونی مورد تحلیل قرار داد که در پژوهش‌های پیشین صورت نگرفته است. رویکرد این پژوهش کیفی و راهبرد استدلال منطقی و شیوه جمع‌آوری اطلاعات مطالعات کتابخانه‌ای است. بر این اساس سؤال اصلی پژوهش این است که ساخت‌یابی معماری در فضاهای سکونتی با رویکرد فرهنگی چه ابعادی دارد؟ و هدف کلی از این پژوهش تبیین ابعاد فرهنگی معماری فضاهای سکونتی و شیوه جمع‌آوری اطلاعات، بر پایه مطالعات کتابخانه‌ای است. یافته‌های تحقیق حاکی از این است که در رویکرد فرهنگی، معماری فضاهای سکونتی به‌عنوان یک سیستم، بازتولید فرهنگ (ساخت) نهاد خانواده است و قواعد و منابعی دارد که باید مورد بررسی قرار گیرد. قواعد و منابع فرهنگ (ساخت) فضاهای سکونتی در چهار بعد «احکام و سنت‌ها»، «محیط و امکانات فنی و رفاهی»، «هنجارها، مفاهیم و ارزش‌های اخلاقی» و «ضوابط و قوانین حاکم بر کنش‌های خانواده و معماری فضاهای سکونتی» در سه محور گرایش‌های فردی، اجتماعی و گرایش انسان به طبیعت، قابل تحلیل و ارزیابی است.
متن کامل [PDF 2773 kb]   (433 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: مفهوم سازي نظريه پردازي در معماری و شهرسازی اسلامی
دریافت: 1400/7/8 | پذیرش: 1400/12/4 | انتشار الکترونیک: 1402/6/30

فهرست منابع
1. آقایی‌مهر، معین و قره‌بگلو، مینو. «معاصرسازی هویت-مبنا؛ نمونه موردی: بافت های شهری معاصر ایران در دوره پهلوی». نشریه علمی پژوهشی نقش جهان. 10، 1 (1399): 11-18
2. بوذری‌نژاد، یحیی و اقبالی، ابوالفضل. «مناقشات نظری ابن‌سینا و گیدنز پیرامون الگوی خانواده. دوفصلنامه علمی حكمت سینوی». 23، 61 (1398): 213-232
3. بهشتی‌نژاد، مهدی. «نقد نظریه فرهنگی آنتونی گیدنز». نشریه مطالعات تحول در علوم انسانی. 4، 6 (1395)
4. پارسانیا، حمید و دانایی‌فرد، حسن و حسینی، سیدابوالحسن. «دلالت‌های نظریه اعتباریات برای تحول در علوم انسانی». فصلنامه علمی پژوهشی اسلام و مطالعات اجتماعی. 2، 1 (1393)
5. پیربابایی، محمدتقی و ایرانشاهی، رحیم. «واکاوی نقش فرهنگ وقف در تکوین ارسن‌های شهری بر اساس نظریه ساخت‌یابی». نشریه فرهنگ معماری و شهرسازی اسلامی. 5، 2 (1399)
6. پیوسته‌گر، یعقوب و حیدری، علی‌اکبر و اسلامی، مطهره. «بازشناسی اصول پنج‌گانه استاد پیرنیا در معماری خانه‌های سنتی ایران و تحلیل آن با استناد به منابع اعتقادی اسلامی، مطالعه موردی: خانه‌های شهر یزد». نشریه مطالعات شهر ایرانی اسلامی 7: 27 (1396): 64-51
7. تنهایی، حسین ابوالحسن و حکیمی، کتایون. «بررسی تطبیقی رابطه بین مفهوم عدالت و هویت اجتماعی در قرن معاصر از دیدگاه هربرت بلومر (تفسیرگرا) و آنتونی گیدنز (ساخت گرا)». مجله مطالعات توسعه اجتماعی ایران، 4، 2 (1391): 41-54
8. جوادی، علی و ملک‌محمدی، حمیدرضا و کلانتری، عبدالحسین. «مناشی و بنیادهاي فلسفی فرهنگ از منظر حکمت متعالیه». فصلنامه مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی. 20، 4 (1395)
9. حسنی، سیدحمیدرضا و موسوی، هادی. «ساخت و عامل در نظریه اعتباریات علامه طباطبایی و نظریه ساخت‌یابی گیدنز"، دو فصلنامه عملی پژوهشی نظریه‌های اجتماعی متفکران مسلمان، 2، 2 (1391): 129-159.
10. رئیسی، لیلا و اشرافی، محمود. «بررسی تطبیقی احکام اسلام و تازه‌های حقوق بین‌الملل درباره‌ی حقوق خانواده». نشریه علمی پژوهشی مطالعات راهبردی زنان. 14، 54 (1391): 135-173
11. سلیمانی، محمدرضا و اعتصام، ایرج و حبیب، فرح. «بازشناسی مفهوم و اصول هویت در اثر معماری». نشریه علمی پژوهشی هویت شهر. 10، 25: 1395
12. شرف‌الدین، سیدحسین. «علامه طباطبایی و بنیادهاي هستی‌شناختی فرهنگ». نشریه معرفت فرهنگی اجتماعی، 5، 18 (1393): 92-65
13. صبا، سامان. «کاربست واقع‌گرایی اسلامی در فهم ارزش‌های انسانی مکان در معماری». نشریه فرهنگ معماری و شهرسازی اسلامی. 5، 1 (1399)
14. ظهیری هوشنگ و فتحي، سروش. «مديريت خانواده در نظريه‌هاي جامعه‌شناسي در مقايسه با نظريه علامه طباطبائي». نشریه پژوهشنامه قرآن و حديث، 4، 8 (1390): 99-119.
15. قره‌بگلو مینوو مطلبی، قاسم و صبا، سامان. 1398. «بازشناسی مفهوم ارزش در رابطه انسان و محیط در فضاهای باز سکونتی در معماری سنتی ایران». نشریه هنرهای زیبا. 24، 1 (1398): 114-101
16. معماریان، غلامحسين و هاشمي طغرالجردي، سيدمجيد و كمالي پور، حسام. «تأثیر فرهنگ دینی بر شکل‌گیري خانه: مقایسۀ تطبیقی خانه در محلۀ مسلمانان، زرتشتیان و یهودیان کرمان». نشریه علمی پژوهشی تحقیقات فرهنگی. 10، 2 (1389): 1-25
17. ناری قمی، مسعود و عباس زاده، محمدجواد. «مهمان در خانه: یک بررسی تطبیقی میان ایران و غرب در آستانه دوران مدرن (نمونه موردی: مسکن دوره قاجاری تبریز)». فصلنامه پژوهش‌های معماری اسلامی، 1، 3 (1393): 108-93
18. ندیمی، حمید. «نگاهی به ارزیابی طرح های معماری». دوفصلنامه علمی پژوهشی صفه. 20، 50 (1389): 9-19
19. نقره‌کار، عبدالحمید و رئیسی، محمدمنان. «تحقق‌پذیری هویت اسلامی در آثار معماری». فصلنامه مطالعات شهر ایرانی اسلامی. 2، 7 (1391): 17-5.

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به فرهنگ معماری و شهرسازی اسلامی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2024 CC BY-NC 4.0 | Culture of Islamic Architecture and Urbanism Journal

Designed & Developed by : Yektaweb