تأثیر مذهب شیعه و اهل سنّت بر شکل‌ گیری مقابر دورۀ ایلخانی - فرهنگ معماری و شهرسازی اسلامی
سال 3، شماره 2 - ( پاییز و زمستان 1396 )                   جلد 3 شماره 2 صفحات 95-83 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Kheirjoo sadat H, Feizi M, Vasiq B. The Impact of the Sunni and Shiite Doctrines on the Construction of Ilkhanid Tombs. CIAUJ 2018; 3 (2) :83-95
URL: http://ciauj-tabriziau.ir/article-1-159-fa.html
خیرجو سادات هاشم، فیضی محمد، وثیق بهزاد. تأثیر مذهب شیعه و اهل سنّت بر شکل‌ گیری مقابر دورۀ ایلخانی. فرهنگ معماری و شهرسازی اسلامی. 1396; 3 (2) :83-95

URL: http://ciauj-tabriziau.ir/article-1-159-fa.html

تأثیر مذهب شیعه و اهل سنّت بر شکل‌ گیری مقابر دورۀ ایلخانی
هاشم خیرجو سادات1 ، محمد فیضی1 ، بهزاد وثیق* 2
1- دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه صنعتی جندی شاپور دزفول، دزفول، ایران
2- دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه صنعتی جندی شاپور دزفول، دزفول، ایران ، behzad_vasiq@yahoo.com
چکیده:   (4454 مشاهده)
قرون هفتم و هشتم هجری قمری ایران همراه بود با تغییرات مداوم مذهب که تأثیر آن در شاکلۀ کلّی بناهای آن دوران قابل رؤیت و بررسی است. در این دوران گرایش‏‌های دوگانه در متن واحد اسلام از سوی مذهب شیعه و اهل سنّت موجب پدید آمدن دو گونه معماری آرامگاهی شد. این بناها را می‌‏توان در مقام شاخص تأثیرپذیری معماری از اوضاع سیاسی- اجتماعی، اندیشه و مذهب حاکم بر جامعه در دورۀ زمانی مورد مطالعه قرار داد. دورۀ ایلخانی به این دلیل که هر دو مذهب شیعه و اهل سنّت به منظور بیان اندیشۀ خود و ترویج آن از قدرت حاکمیت برخوردار بودند و هم به سبب اینکه از هر دو مذهب آرامگاه‏‌هایی به یادگار مانده، بسیار حائز اهمیت است. لذا در این پژوهش با مطالعۀ تعداد معتبری از مصادیق معماری آرامگاهی دورۀ ایلخانی، دو نمونه از مذهب شیعه و دو نمونه از مذهب اهل سنّت، دیدگاه و تجلی هر دو مذهب در این بناها بررسی می‏‌شود. این تحقیق به روش استدلالی- توصیفی و با جمع‏‌آوری منابع و اطلاعات به روش کتابخانه‌‏ای و روش میدانی انجام شده است. پس از استخراج مبانی نظری و اعتقادی هر دو مذهب، نمود این مبانی در کالبد معماری مورد سنجش قرار می‏‌گیرد. سؤالات این تحقیق عبارت است از:
  1. رابطۀ مبانی نظری و اعتقادی هر دو مذهب اهل سنّت و شیعه با معماری آرامگاهی چگونه است؟
  2. تفاوت‏‌ها و شباهت‏‌های معماری آرامگاهی در این مذاهب کدام‏ است؟
جایگاه مقبره‌‏سازی و توجه به شعائر اسلامی در هر دو اندیشه چگونه در معماری تجلی می‏‌یابد؟
واژه‌های کلیدی: مقابر ایلخانی، مقابر شیعی، مقابر اهل سنّت، گونه‌ های آرامگاهی.
متن کامل [PDF 4791 kb]   (3320 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: فرهنگ و سبك زندگي
دریافت: 1397/3/9 | پذیرش: 1397/3/9 | انتشار الکترونیک: 1397/3/9
فهرست منابع
1. Quran
2. Abdal Zahedi, Sheikh Hossein. 1964. Selselah-al-Nasb-I Safavid. Berlin: Iranshahr publications [in Persian].
3. Alborz, Mehrnaz. 2016. Soltaniyeh dome: a combination of art and architecture of Iran. https://blog.safarme.com/culture-and-art/soltaniyeh-dome-a-combination-of-art-and-architecture-of-iran (accessed August 30, 2017) [in Persian].
4. Blair, Sheila. 1986. The Ilkhanid shrine complex at Natanz. Translated by Vali-Allah Kavosi. 2008. Tehran: Farhangestan-I Honar [in Persian].
5. Bukhari, Abū 'Abd Allāh Muhammad ibn Ismāīl. 256 AH. Sahih al-Bukhari. Translated by Abd-al-Ali Nour Ahrari. Mashhad: Sheikh-al-Eslam Ahmad Jam publications [in Arabic and Persian].
6. Dehkhoda, Ali Akbar. 1994. Dehkhoda Dictionary. Tehran: Tehran University publications [in Persian].
7. Ganjnameh: Imamzadeh-ha va Maghbare-ha. 2010. Tehran: Shahid Beheshti University press [in Persian].
8. Gheysari, E. 1982. Torbat-e-Jam and Taybad. Journal of Farhange-I Iran Zamin 25: 64‒97 [in Persian].
9. Golmaghanizadeh, Malakeh and Hasan Yousefi, 2005. Archeology and Art History of Sheikh Safi al-Din Ardabili. Ardabil: Nik Amouz publications [in Persian].
10. Golombek, L. and B., Shirazi. 1985. Courses on the historical complex of Torbat-e Sheikh Jam. Journal of Athar 10-11: 16‒57 [in Persian].
11. Hamzenejad, M. 2011. Conceptual and applied principles in designing religious buildings in Shia attitude. Ph.D. Diss. Iran University of Science and Technology [in Persian].
12. Hattstein, Markus and Peter Delius. 2011. Islam: Art and Architecture. Translated by Akram Gheytasi. 2012. Tehran: Soureh-I Mehr publications [in Persian].
13. Hillenbrand, Robert. 2004. Islamic Architecture. Translated by Iraj Etesam. 1998. Tehran: Information and Communication Technology Organization of Tehran Municipality [in Persian].
14. Hoseyny, H. 2010. Introducing the Sufism tomb construction style in Azerbaijan. Honar-ha-ye-Ziba Memari va Sahrsazi 43(2): 57‒68 [in Persian].
15. Hoseyny, H. 2009. A survey in the process of construction of tomb complexes in the Islamic architecture of Iran according Abusaeed Abilkheir ideas. Honar-ha-ye-Ziba Memari va Sahrsazi 38(1): 15‒23 [in Persian].
16. Hurr Al-Amili, Muhammad ibn al-Hasan. 1414. Wasā'il al-Shīʿa. Qom: Al-al-Beyt Aleih-al-Salām institute [in Persian].
17. Ibn al-Hajjaj N., Muslim. 2010. Sahih Muslim. Translated by Abdolghader Torshabi. Zahedan: Haramein publications [in Persian].
18. Ibn Qudāmah, Abū Muḥammad. 2004. Al-Mughnī. Beirut: Bayt al-Afkār al-Dawliyyah [in Arabic].
19. Jaame-al-Ahadis-al-shia software. 2014. Computer Science Center of Islamic Sciences [in Persian].
20. Kaempfer, Engelbert. 1984. Kaempfer's travelogue. Translated by Keykavous Jahandari. 1984. Tehran: Kharazmi publications [in Persian].
21. Kiani, Mohammad Y. 1995. History of Iranian Architectural Art during the Islamic Period. Tehran: Samt publications [in Persian].
22. Kosari, M. 2011. Shia art in Islam. Sociological Journal of Art and Literature 1: 7‒36 [in Persian].
23. Kulayni, Muhammad ibn Ya'qub, Kitab al-Kafi. Isfahan: Digital Publishing Center of Qeemieh Computer Research Center. [in Persian].
24. Makarem Shirazi, Naser. 2014. Prevent mosque from being built on graves. http://makarem.ir/main.aspx?lid=0&mid=325970&typeinfo=42&catid=30206 (accessed August 30, 2017) [in Persian].
25. Noghrekar, A. H. and M. Hamzenejad and M. R. Ataei. 2013. Physical and conceptual modeling of the connection between the mosque and the tomb in Islamic shrines. Collected articles in the wisdom of Islamic art and architecture. Tehran: Iran University of Science and Technology [in Persian].
26. Olearius, Adam. 1669. Adam Olearius's travelogue. Translated by Hossein Kordbacheh. 2000. Tehran: Hirmand publications [in Persian].
27. Pirnia, Karim. 2003. Stylistics of Iranian Architecture. Tehran: Nashr-I Memar publication [in Persian].
28. Pirnia, Karim. 2013. Introducation to Islamic Architecture of Iran. Tehran: Nashr-I Soroush publication [in Persian].
29. Qummi, Muhammad ibn 'Ali ibn Babawaih. 1413. Man la yahduruhu al-Faqih. Qom: Eslami publications [in Persian].
30. Sābiq, al-Sayyid. 1986. Fegh-al-Sonnat. Translated by Mahmoud Ebrahimi. 2014. Piranshahr: Aras publications [in Persian].
31. Sajadi, Jafar. 1991. Dictionary of mystical terms and expressions. Tehran: Tahouri publications [in Persian].
32. Shaker, Muhammad K. 2005. Spirituality and Prayer in Shiite Islam. South West Wales: Religious experience Centre.
33. Shaykh Tusi. 1401. Tahdhib al-Ahkam. Beirut: Dar-al- Taāref [in Arabic].
34. Siyahkouhian, h. 2012. The Effect of Mysticism on Iranian Architecture with Emphasis on Soltanieh Dome Decorations. Journal of Erfan-I Eslami 34 [in Persian].
35. Spuler, Bertold. 1972. The Mongol in Iran. Traslated by Mahmoud M. Aftab. 1972. Tehran: Bungāh-I Tarjumah va Nashr-I Kitāb publications [in Persian].
ارسال پیام به نویسنده مسئول

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به فرهنگ معماری و شهرسازی اسلامی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2025 CC BY-NC 4.0 | Culture of Islamic Architecture and Urbanism Journal

Designed & Developed by : Yektaweb