فرهنگِ مصرفی و بازنمود فضایی آن در شهرهای میانی (نمونه‌های مطالعه: سمنان رشت همدان قزوین) - فرهنگ معماری و شهرسازی اسلامی
دوره 7، شماره 1 - ( دوفصلنامه 1401 )                   جلد 7 شماره 1 صفحات 151-131 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Shabanjoola E, Parsi H. Consumer Culture and Its Spatial Representation in Mid-Sized Cities (Study Samples: Semnan, Rasht, Hamedan, Qazvin). CIAUJ 2022; 7 (1) :131-151
URL: http://ciauj-tabriziau.ir/article-1-356-fa.html
شعبانجولا الهه، پارسی حمیدرضا. فرهنگِ مصرفی و بازنمود فضایی آن در شهرهای میانی (نمونه‌های مطالعه: سمنان، رشت، همدان، قزوین). فرهنگ معماری و شهرسازی اسلامی. 1401; 7 (1) :131-151

URL: http://ciauj-tabriziau.ir/article-1-356-fa.html


1- دانشکده شهرسازی، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران ، Shabanjoola@ut.ac.ir
2- دانشکده شهرسازی، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران
چکیده:   (2111 مشاهده)
در بستری از بسطِ مدلِ شهرِ سرمایه­دارِ نئولیبرال، مصرف شهر با نشانه­های فراوانی رخ­نمون شده است. کالایی شدن شهر، توسعه خدمات تجاری شهری در خدمت مصرف بیشتر و اختصاص بهترین اراضی شهری برای امر مصرف و بروز فرهنگ پست مدرنیستی مصرف با شتاب و مقیاسی وسیع طی بیست سال گذشته در کلانشهرها و حتی شهرهای میانی از آن جمله است؛ که تعریف، شناسایی و تطبیق/عدم تطبیق آن، مسئله نظری و تجربی این پژوهش است. درواقع  سوال اصلی اینجاست که بروزِ فرهنگ پست مدرنیستیِ مصرف، در سطح شهر چگونه است؟ هدف این مقاله، بررسی نحوه بازنمود روندهای عام مصرف­گرایی شهری در شرایط خاص شهرهای میانی ایران بوده و روش آن از حیث هدف کاربردی و به دلیل پیوند عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و بازنمود کالبدی آن، تبیینی است. مفاله حاضر به کمک روش تحلیل عاملی تاییدی، شاخصه­های فضاییِ فرهنگِ مصرفی را در شهر استخراج نموده است. شاخص­های برازش به دست آمده، تایید کننده مطلوبیت مدل بوده و مقادیر آماره t بین متغیرهای مرتبه اول و دوم، نشان از معنی­دار بودن رابطه است. همچنین به کمک معادلات ساختاری، مسیر، نوع و شدت ارتباط بین متغیرهای مکنون فوق­الذکر و متغیر مکنون شهرِ مصرفی، ترسیم شده است. بر این اساس متغیر مستقلِ فروشگاه­های بزرگ با ضریب مسیر 0.83 بیشترین و متغیر مستقل طرح­های کلان­مقیاس با ضریب مسیر 0.14، کمترین رابطه را با شهرِ مصرفی داشته اند. یافته مقاله نشان می­دهد مصرفِ مکان در شهرهای کشور، به اشکال مختلف ظهور یافته و در سطوح پیکر، سیما و چهره شهر، خود را بروز داده است.
 
متن کامل [PDF 2679 kb]   (1444 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: مفهوم سازي نظريه پردازي در معماری و شهرسازی اسلامی
دریافت: 1401/2/21 | پذیرش: 1401/5/30 | انتشار الکترونیک: 1401/6/30

فهرست منابع
1. الکساندر، کریستوفر. 1386. معماری و راز جاودانگی: راه بی‌زمانِ ساختن، ترجمۀ مهرداد قیومی بیدهندی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، تهران.
2. امین زاده، بهناز. 1389. ارزیابی زیبایی و هویت مکان، هویت شهر، شماره 7: 14- 3.
3. باندز، مایکل. 1392. نظریه اجتماعی شهری، ترجمۀ دکتر رحمت اله صدیق سروستانی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران
4. بودريار، ژان. 1389. جامعۀ مصرفي، اسطوره‌ها و ساختارها، ترجمۀ پيروز ايزدي، تهران: نشر ثالث.
5. بهزادفر، مصطفی. 1387. ساماندهی هویتی شهر جدید هشتگرد، ساخت شهر، شماره‌های 10 و 11: 24 - 11.
6. چولی محمودآبادی، محمّد. 1390. بررسی عوامل اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی مؤثّر بر سبک زندگی خانواده‌های ایرانی، مورد مطالعه: شهر ارومیه، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید چمران، اهواز.
7. رستگار، یاسر. 1393. مطالعۀ جامعشناختي در باب آيين‌هاي مصرفي )بررسي و تفسير رفتارهاي مصر‌ف‌گرايانه در مراسم ازدواج شهر اصفهان(، رسالۀ دکتری رشتۀ جامعه‌شناسی گرایش مسائل اجتماعی ایران، دانشگاه اصفهان، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی.
8. رهنما، محمدرحیم و خوشاب، علی. 1392. اولویت‌های بهسازی و نوسازی بافت‌های فرسودۀ شهری در شهرجیرفت با تأکید بر شاخص‌های اجتماعی- کالبدی، پژوهش‌های بومشناسی شهری، سال چهارم، پاییز و زمستان 1392 شمارۀ 2 (پیاپی 8)
9. سوندرز، پیتر. 1394. نظریۀ اجتماعی و مسئلۀ شهری، ترجمۀ محمود شارع‌پور. نشر تیسا
10. کاتبرت، الکساندر. 1397. شکل شهرها: اقتصاد سیاسی و طراحی شهری، ترجمه: حمیدرضا پارسی، آرزو افلاطونی، انتشارات دانشگاه تهران.
11. کلارک، دیوید. 1394. جامعۀ مصرفی و شهر پسامدرن، ترجمۀ حمید پورنگ، انتشارات علمی و فرهنگی، تهران.
12. کلالی، پریسا و آتوسا مدیری. 1391. تبیین نقش مؤلفۀ معنا در فرآیند شکل‌گیری حس مکان، هنرهای زیبا- معماری و شهرسازی، 17 (2) : 51 - 43.
13. لینچ، کوین. 1381. تئوری شکل شهر، ترجمۀ سید حسین بحرینی، دانشگاه تهران، تهران.
14. مایلز، مالکوم و مایلز، استیون. 1392. شهرهای مصرفی، ترجمۀ محمدحسن خطیبی بایگی، مرتضی قلیچ، نشر تیسا.
15. هاروی، دیوید. 1392. تجربۀ شهری، ترجمۀ عارف اقوامی مقدم، تهران: نشر اختران.
16. هاروی، دیوید. 1376. عدالت اجتماعی و شهر، ترجمۀ ف.حسامیان، م.حائری، ب. منادی‌زاده، انتشارات شرکت پردازش و برنامه‌ریزی شهری، تهران.
17. هاروی، دیوید. 1387. شهری‌شدن سرمایه، ترجمۀ عارف اقوامی‌مقدم، تهران: نشر اختران.

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به فرهنگ معماری و شهرسازی اسلامی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2025 CC BY-NC 4.0 | Culture of Islamic Architecture and Urbanism Journal

Designed & Developed by : Yektaweb