تبیین سازوکار تأثیر فرهنگ بر درک خلاقیت اثر معماری با نظریۀ اعتباریات - فرهنگ معماری و شهرسازی اسلامی
سال 5، شماره 2 - ( دوفصلنامه 1399 )                   جلد 5 شماره 2 صفحات 123-107 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Pirbabaei H, Gharehbaglou M, KayNejad M A. Explaining the Mechanism of the Effect of Culture on Understanding the Creativity of the Architectural Work with the Theory of E'tebariat. CIAUJ 2020; 5 (2) :107-123
URL: http://ciauj-tabriziau.ir/article-1-244-fa.html
پیربابائی حمزه، قره بگلو مینو، کی نژاد محمدعلی. تبیین سازوکار تأثیر فرهنگ بر درک خلاقیت اثر معماری با نظریۀ اعتباریات. فرهنگ معماری و شهرسازی اسلامی. 1399; 5 (2) :107-123

URL: http://ciauj-tabriziau.ir/article-1-244-fa.html


1- دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران
2- دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران ، m.gharehbaglou@tabriziau.ac.ir
3- دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی سهند، تبریز، ایران
چکیده:   (5204 مشاهده)
خلاقیت از دغدغه‌های همیشگی هنرمندان و معماران در دوره‌های مختلف تاریخ بوده است. تعاریف زیادی از خلاقیت ارائه شده و بناهای زیادی در طول تاریخ خلاقانه یا فاقد خلاقیت شناخته شده‌اند. در این میان، نکتۀ مهم درک و فهم خلاقیت است، زیرا خلاقیت و معماری، هرگز مجرد از زمینه و جامعۀ خود ارزیابی نمی‌شوند. معماری به عنوان یک محصول فرهنگی زاییدۀ اندیشه، حامل اندیشه و تجلی اندیشه در قالب بستری برای زندگی انسانی است. هر ابتکاری در معماری، با در نظر گرفتن مخاطب و فرهنگ مردم است که در یک جامعه توفیق پیدا می‌کند، خلاقیت معماری نیز در سایۀ توجه به فرهنگ و عواملی چون معانی، الگوها و سبک‌های زندگی امکان موفقیت و به بار نشستن پیدا می‌کند. در این نوشتار به تحلیل چگونگی تأثیر فرهنگ بر درک خلاقیت اثر معماری پرداخته شده است. خلاقیت معماری شامل ارائۀ فرم، فضا یا محیطی است که در عین نوآوری مفید و مناسب باشد و مفید بودن فضای معماری به قابلیت پاسخگویی آن در برابر نیازهای انسان بستگی دارد. طبق یافته های تحقیق، فرهنگ، اعتباریات لازم جهت کنش معماری را فراهم می‌کند و زمینه را جهت تولید اثر معماری ایجاد می‌کند. اگر اثر معماری دارای قابلیت‌هایی باشد که با معانی کاربران منطبق باشند و نیازهای آن ها از معماری را به شیوه‌ای نو مرتفع سازد، آن معماری سبب به وجود آمدن اعتباریات جدید شده و به عنوان اثری خلاقانه درک می‌شود. از سوی دیگر معماری‌ای که از سوی مردم خلاقانه درک می‌شود نیز بر فرهنگ آن ها اثر می‌گذارد. این فرایند به صورت چرخشی ادامه می‌یابد و سازوکار تأثیر فرهنگ بر معماری را تشکیل می‌دهد.
واژه‌های کلیدی: خلاقیت، فرهنگ، معنا، قابلیت، اعتباریات.
متن کامل [PDF 1661 kb]   (1776 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: مفهوم سازي نظريه پردازي در معماری و شهرسازی اسلامی
دریافت: 1399/4/18 | پذیرش: 1399/10/22 | انتشار الکترونیک: 1399/11/28

فهرست منابع
1. ابراهیمی‌پور، قاسم. 1393. کنش متقابل اجتماعی از منظر علامه طباطبایی. نشریه معرفت فرهنگی اجتماعی 5(19):19-40.
2. اجتهدنژاد کاشانی، سیدسالار و حسین پرویز اجلالی. 1393. کندوکاو نظری-مفهومی دربارۀ توسعه فرهنگی از منظر جامعه‌شناسی. فصلنامه علوم اجتماعی 21(64):35-72.
3. اسمیت، فیلیپ. 1391. درآمدی بر نظریه فرهنگی. ترجمه حسن پویان. تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
4. افشاري، محسن، شهرام پورديهيمي و بهرام صالح صدق‌پور. 1394. سازگاري محيط با روش زندگي انسان. مسکن و محیط روستا 34(152):3-16.
5. امیرحسینی، خسرو. 1384. خلاقیت و نوآوری(مبانی ، اصول ، تکنیک‌ها). تهران: انتشارات عارف کامل.
6. باقری طالقانی، ابراهیم. 1393. مفاهیم کاربردی نظریه افردنس، از روانشناسی تا فرایند طراحی. نشریه هنرهای زیبا-هنرهای تجسمی 19(3):55-64.
7. باکاک، رابرت. 1386. صورت‌بندی‌های فرهنگی جامعه مدرن. ترجمۀ مهران مهاجر. تهران: نشر نی.
8. بیلینگتون، روزاموند. 1380. فرهنگ و جامعه. ترجمه فریبا عزبدفتری. تهران: قطره.
9. پارسی، حمیدرضا و بهراد فرمهینی فراهانی. 1395. طرحواره ذهنی، فضای شهری، خلاقیت. معماری و شهرسازی آرمان‌شهر 9(17):303-315.
10. جعفری، محمدتقي. 1379. فرهنگ پير، فرهنگ پيشرو. تهران: نشر مؤسسه تدوين و انتشارات آثار علامه جعفري.
11. حسنی، حمیدرضا و هادی موسوی. 1391. ساخت و عامل در نظریه اعتباریات علامه طباطبایی و نظریه ساخت‌یابی گیدنز. نشریه نظریه‌های اجتماعی متفکران مسلمان 2(2): 129-159.
12. دورکیم، امیل. 1386. صور بنیانی حیات دینی. ترجمه محمدباقر پرهام. تهران: نشر مرکز.
13. راپاپورت، آموس. 1384. معنی محیط ساخته شده. ترجمه فرح حبیب. تهران: انتشارات شرکت پردازش و برنامه‌ریزی شهری.
14. روشه، گ. 1391. جامعه‌شناسی تالکوت پارسونز. ترجمه عبدالحسین نیک‌گهر. تهران: نشر نی.
15. سایر، اندرو. 1393. روش در علوم اجتماعی، رویکردی رئالیستی. ترجمه عماد افروغ. تهران: پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي.
16. صمدآقایی، جلیل. 1385. خلاقیت‌ جوهره‌ کا‌رآفرینی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
17. طباطبایی، سیدمحمدحسین. ١٣٧١. مجموعه مقالات و پرسش و پاسخ‌ها. به کوشش و مقدمه سیدهادی خسروشاهی. تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
18. طباطبايي، سيدمحمدحسين. 1364. اصول فلسفه و روش رئاليسم. تهران: صدرا.
19. طباطبايي، سيدمحمدحسين. 1374. تفسيرالميزان. ترجمة محمدباقر موسوي همداني. قم: دفتر انتشارات اسلامي.
20. قره‌باغی، علی اصغر. 1385. دشواری تعریف. نشریه بیناب (10): 48-53.
21. گروت، لیندا و دیوید وانگ. 1392. روش‌های تحقیق در معماری. ترجمه علیرضا عینی‌فر. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
22. لنگ، جان. 1388. آفرینش نطریه معماری. ترجمه علیرضا عینی‌فر. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
23. مالینوفسکی، برانیسلاف. 2000. نظریه‌ای علمی درباره فرهنگ. ترجمه عبدالحمید زرین قلم. تهران: نشر گام نو.
24. محمدی، محسن، حمید ندیمی و محمودرضا ثقفی. 1396. جستاري در کاربرد مفهوم «قابليت» در طراحي و ارزيابي محيط ساخته شده. صفه 27(2):21-34.
25. محمودی، سید امیرسعید و سید محمدحسین ذاکری. 1390. استخراج دانش کاربردی از پیشینه‌ها و تأثیر آن بر خلاقیت در طراحی معماری. نشریه هنرهای زیبا شماره 3(47): 39-50.
26. مصلح، علی‌اصغر. 1392. ادراکات اعتباری علامه طباطبایی و فلسفه فرهنگ. تهران: روزگار نو.
27. موسوی، هادی و سید حمیدرضا حسنی. 1395. نقش نظریه اعتباریات در جایگاه شناسی علم انسان‌شناسی. انسان‌پژوهی دینی 13(35):159-181.
28. میرجانی، حمید. 1389. استدلال منطقی به مثابه روش پژوهش. صفه 20(50): 35-50.
29. ناری قمی، مسعود. 1394. پارادایم های مسأله در معماری. تهران: نشر علم معمار.

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به فرهنگ معماری و شهرسازی اسلامی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2024 CC BY-NC 4.0 | Culture of Islamic Architecture and Urbanism Journal

Designed & Developed by : Yektaweb