آسیب شناسی ضابطه اختصاصی سطح اشغال و جانمایی ساختمانی برای بافت تاریخی شهر رشت - فرهنگ معماری و شهرسازی اسلامی
دوره 8، شماره 2 - ( دوفصلنامه 1402 )                   جلد 8 شماره 2 صفحات 168-149 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Pour Ahmadi M, Eshghi Sanati H. An Evaluation of the Building Coverage Ratio and Building Footprint Regulations Specific to the Historical District of Rasht City. CIAUJ 2023; 8 (2) :149-168
URL: http://ciauj-tabriziau.ir/article-1-510-fa.html
پوراحمدی مجتبی، عشقی صنعتی حسام. آسیب شناسی ضابطه اختصاصی سطح اشغال و جانمایی ساختمانی برای بافت تاریخی شهر رشت. فرهنگ معماری و شهرسازی اسلامی. 1402; 8 (2) :149-168

URL: http://ciauj-tabriziau.ir/article-1-510-fa.html

آسیب شناسی ضابطه اختصاصی سطح اشغال و جانمایی ساختمانی برای بافت تاریخی شهر رشت
مجتبی پوراحمدی*1 ، حسام عشقی صنعتی2
1- گروه معماری، دانشکده معماری و هنر، دانشگاه گیلان، رشت، ایران ، mojtaba.pourahmadi@gmail.com
2- گروه معماری، دانشکده معماری، دانشگاه هنر، تهران، ایران
چکیده:   (1355 مشاهده)
طی دهه  های اخیر ساخت و سازهای جدید در محدوده بافت تاریخی شهر رشت عموماً بدون توجه به الگوهای تاریخی جانمایی ساختمان  ها در پلاک  های شهری مرتبط صورت گرفته که این امر آسیب  دیدگی شدید این بافت را در پی داشته است. در حال حاضر برای نخستین بار «ضابطه اختصاصی بافت تاریخی شهر رشت» در حال تهیه   است که در صورت تصویب در طرح تفصیلی این شهر گنجانده خواهد شد. در این ضابطه علاوه بر موضوعات دیگر، به طور مشخص به موضوع «سطح اشغال» و «نحوه استقرار ساختمان» پرداخته شده است. پژوهش حاضر تلاشی در راستای نقد و اصلاح ضابطه مورد اشاره بر مبنای مطالعات گونه-ریخت شناسی است و تداوم الگوهای بومی این بافت را در ساخت و سازهای جدید دنبال می  کند. در پژوهش حاضر با رجوع به عکس  های هوایی مربوط به سال 1335، 1355 و 1401 شهر رشت و نقشه  ها و اسناد مرتبط تلاش گردید تا الگوهای تاریخی مورد استفاده در تعیین شکل ردّ پای ساختمان  های مسکونی آن بررسی گردد. در این بررسی وضعیت خانه  های قاجاری سال 1335 با خانه  های جدید تا سال 1401 مقایسه شد و در مجموع 305 خانه مورد بررسی قرار گرفتند. متغیرهای مورد بررسی شامل الگوهای متداول نحوه استقرار ساختمانی، اندازه  های متداول طول و عرض و نسبت عرض به طول توده  های ساختمانی، عمق حیاط  ها و نیز درصد سطح اشغال  های متداول در بافت تاریخی این شهر بوده است. پژوهش حاضر حاکی از آن است که ضابطه جدید به جای تداوم الگوهای تاریخی بافت، می  کوشد تا الگوهای جدید آن را تثبیت نماید. در ادامه بر مبنای یافته  های پژوهش، برخی توصیه  ها و نکات اصولی جهت لحاظ شدن در ضابطه جدید تعیین ردّ پای ساختمانی برای اعمال در محدوده  های تاریخی ارزشمند شهر رشت بیان می  گردد که انتظار می  رود به هماهنگی ساخت و سازهای جدید و قدیم در محدوده  های تاریخی ارزشمند این شهر از لحاظ شکل و هندسه ردپای ساختمانی کمک نماید 
 
واژه‌های کلیدی: حفاظت، ضابطه جانمایی ساختمانی، مطالعات گونه-ریخت شناسی، معماری قاجاری، رشت
متن کامل [PDF 4766 kb]   (510 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: شناسايي شكل زندگي مبتني بر سه مولفه کالبد، سبک زندگی و مفاهیم - معانی
دریافت: 1402/6/11 | پذیرش: 1402/9/1 | انتشار الکترونیک: 1402/10/8
فهرست منابع
1. Bahram Ghaffari, M. (2006). The status of building control in the municipality of the capital and some suggestions. Shams Monthly, 2 (20), 8-17. [in Persian]
2. Berghauser Pont, M., & Haupt, P. (2004). Spacemate: the spatial logic of urban density. Delft, The Netherlands: Delft University Press Science.
3. City of Santa Ana. (2019). Transit Zoning Code, Specific Development 84, Division 4: Architectural Standards/Building Types.
4. https://www.santa-ana.org/pb/transit-zoning-code (Retrieved 19 September 2022)
5. District 2 of Rasht Municipality. (1991). AutoCAD map of Rasht city from the detailed development plan of 1991.
6. English Heritage & CABE. (2001). Building in Context: New development in historic areas. London: Westerham Press Ltd.
7. General Directorate of Cultural Heritage, Handicrafts and Tourism of Guilan Province. (n.d.). The revised plan of the protected surroundings of Khahar-e Imam complex with an emphasis on Khahar-e Imam, Sagharisazan, and Samii mosque areas. [in Persian]
8. General Directorate of Cultural Heritage, Handicrafts and Tourism of Guilan Province. (2009). AutoCAD map of Rasht historical area.
9. Groat, L. N., & Wang, D. (2013). Architectural research methods. John Wiley & Sons.
10. Hall, T. & James D. (2000). Design control policies for small areas: the Dacorum residential area character study, Planning Theory and Practice, 1 (2), 235-56. [DOI:10.1080/14649350020008413]
11. Kropf, K. S. (1998). Typological zoning. In Petruccioli, Attilio (1998) Rethinking XIXTh Century cities, Proceedings of the international symposium sponsored by the Aga Khan Program for Islamic Architecture at Harvard University and the Massachusetts Institute of Technology.
12. Kropf, K. S. (1996). An alternative approach to zoning in France: typology, historical character and development control. European planning studies, 4(6), 717-737. [DOI:10.1080/09654319608720376]
13. National Cartographic Center of Iran. (n.d. A) Aerial photos of Rasht city from 1956.
14. National Cartographic Center of Iran. (n.d. B) Aerial photos of Rasht city from 1976.
15. NSW Heritage Office & the Royal Australian Institute of Architects NSW Chapter. (2005). Design in Context: Guidelines for infill development in the historic environment. NSW: Crown.
16. Oc, T., Heath, T. & Tiesdell, S. (2010). Design in historic urban quarters. Rivista di Scienze del Turismo-Ambiente Cultura Diritto Economia, 1 (2), 51-74.
17. Oliveira, V. (2006). The morphological dimension of municipal plans. Urban Morphology. 10 no. 2, 101-13. [DOI:10.51347/jum.v10i2.3929]
18. Petruccioli, A. (2007). After Amnesia: Learning from the Islamic Mediterranean Urban Fabric. ICAR.
19. Pour Ahmadi, M. & Dolatkhah, N. (2020). Rethinking building footprint regulations towards conservation of historical urban fabrics: a case study of Rasht city. Journal of Architectural Conservation. 26 (2), 129-149. [DOI:10.1080/13556207.2020.1736832]
20. Pour Ahmadi, M. (2019). Redefining the Building Placement Urbanism Regulations with an Approach to The Conservation of The Historical Urban Fabrics: A Case Study of Lahijān City. Urban Planning Knowledge, 3 (2), 65-82. [in Persian].
21. Preservation Alliance for Greater Philadelphia. (2007). Sense of Place: Design Guidelines for New Construction in Historic Districts.
22. http://www.preservationalliance.com/publications/SenseofPlace_final.pdf (Retrieved 08 August 2022)
23. Punter, J. (2007). Developing urban design as public policy: Best practice principles for design review and development management. Journal of Urban Design, 12 (2), 167-202. [DOI:10.1080/13574800701306195]
24. Rådberg, J. (1997). Towards a Theory of Sustainability and Urban Quality: A New Method for Typological Urban Classification, In Gray Madi, (ed.). Evolving Environmental Ideals: Changing Ways of Life, Values and Design Practices. Proceedings, 14th Conference of the International Association for People-Environment Studies, Stockholm, pp.384-392.
25. Samuels, I. (1999). A typomorphological approach to design: the plan for St Gervais. Urban Design International, 4 (3-4), 129-141. [DOI:10.1080/135753199350045]
26. Samuels, I. (1993). The plan d'occupation des sols for Asnières sur Oise. In Making better places - urban design now. Richard Hayward and Sue McGynn (eds.), 113-121. London: Butterworth-Heinemann. [DOI:10.1016/B978-0-7506-0536-6.50024-5]
27. Samuels, I. & Laurence P. (1997). From description to prescription: reflections on the use of a morphological approach in design guidance. Urban Design International, 2 (2), 81-91. [DOI:10.1057/udi.1997.14]
28. Stratford-on-Avon District Council. (2001). Stratford-on-Avon District design guide. Stratford-upon-Avon: Stratford-on-Avon District Council.
29. https://www.stratford.gov.uk/doc/175516/name/stratford%20district%20design%20guide.pdf (Retrieved 08 August 2022)
30. Trache, H. (2001). Promoting urban design in development plans: typo-morphological approaches in Montreuil, France. Urban Design International, 6, 157-172. https://doi.org/10.1057/palgrave/udi/9000052 [DOI:10.1057/palgrave.udi.9000052]
31. Vaspur Consulting Engineers. (2020). The detailed plan of the historic district of Rasht City: urban planning and construction codes- specific codes for the historical district of Rasht City. Rasht: General Directorate of Cultural Heritage, Handicrafts and Tourism of Guilan Province. [in Persian].
32. Yoshida, H. & Manabu O. (2005). An approach for analysis of urban morphology: methods to derive morphological properties of city blocks by using an urban landscape model and their interpretations. Computers, Environment and Urban Systems, 29 (2), 223-247. [DOI:10.1016/j.compenvurbsys.2004.05.008]
33. Zakerhaghighi, K., Majedi, H. & Habib, F. (2010). Identifying Effective Indicators for Typology of Urban Fabrics". Hoviatshahr, 4 (7), 105-112. [in Persian]
ارسال پیام به نویسنده مسئول

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به فرهنگ معماری و شهرسازی اسلامی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2025 CC BY-NC 4.0 | Culture of Islamic Architecture and Urbanism Journal

Designed & Developed by : Yektaweb