بازشناسی عوامل احیای معنا در بازارهای ایرانی بر اساس نظریه ساخت‌یابی مورد مطالعه: بازار بروجرد و تهران - فرهنگ معماری و شهرسازی اسلامی
دوره 9، شماره 1 - ( دوفصلنامه 1403 )                   جلد 9 شماره 1 صفحات 66-45 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Arianpour S, Sajjadzadeh H, Talischi G. Analysis of Effective Environmental Factors in the Formation of the Meaning of Iranian Bazaar based on Structuration Theory, Case Study: Bazaar of Borujard and Tehran. CIAUJ 2024; 9 (1) :45-66
URL: http://ciauj-tabriziau.ir/article-1-546-fa.html
آریان پور صبا، سجادزاده حسن، طلیسچی غلامرضا. بازشناسی عوامل احیای معنا در بازارهای ایرانی بر اساس نظریه ساخت‌یابی، مورد مطالعه: بازار بروجرد و تهران. فرهنگ معماری و شهرسازی اسلامی. 1403; 9 (1) :45-66

URL: http://ciauj-tabriziau.ir/article-1-546-fa.html

بازشناسی عوامل احیای معنا در بازارهای ایرانی بر اساس نظریه ساخت‌یابی، مورد مطالعه: بازار بروجرد و تهران
صبا آریان پور1 ، حسن سجادزاده*2 ، غلامرضا طلیسچی3
1- گروه معماری، واحد بروجرد، دانشگاه آزاد اسلامی، بروجرد، ایران
2- دانشکده هنر و معماری، دانشگاه بو علی سینا، همدان، ایران ، sajadzadeh@basu.ac.ir
3- دانشکده هنر و معماری، دانشگاه بو علی سینا، همدان، ایران
چکیده:   (1364 مشاهده)
بازار در طول تاریخ، نقشی معنابخش در نظام شهری ایران داشته است که در معماری و شهرسازی معاصر، این معنا مخدوش شده است. ناظر بر این موضوع، هدف مقاله حاضر، شناسایی عوامل محیطی مؤثر در شکل‌گیری معنا در بازارهای ایرانی است و برای این مهم از «نظریه ساخت‌یابی» بهره گرفته شده است. این مقاله پژوهشی، توصیفی- تحلیلی با روش آمیخته یا تلفیقی است. داده‌های پژوهش به دو گروه کیفی و کمی تفکیک می‌شوند. گردآوری داده‌های کیفی به‌وسیله مصاحبه نیمه‌ساختاریافته و داده‌های کمی به‌وسیله پرسشنامه محقق‌ساخت انجام شد. در فرآیند تحلیل داده، شاخص‌های داده‌های کیفی با روش تحلیل محتوا استخراج و بر اساس آن‌ها پرسشنامه محقق‌ساخت تدوین شد. در گام بعد پرسشنامه به‌وسیله روش تحلیل عاملی ارزیابی و رابطه متغیرهای سازنده «عاملیت» و «ساخت» با «معنا» در بازارهای بروجرد و تهران تحلیل شد. در گام بعد برای تحلیل فضایی بازارها نیز از روش نحو فضا به‌صورت «محوری» استفاده شد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد، عوامل مؤثر برای ایجاد معنا در بازارهای ایرانی ذیل دو معیار «عاملیت» و «ساخت» مطابق نظریه گیدنز قابل طبقه‌بندی است و آن‌ها با «معنا» رابطه معنادار دارند. در تحلیل فضایی نیز مشخص شد، با افزایش میزان متغیر «انتخاب» نقش «عاملیت» در بازار ایرانی افزایش پیدا می‌کند؛ اما پیش‌بینی نسبتِ «معنا» در بازارهای مورد مطالعه با تحلیل نحو فضایی، ممکن نیست. تطبیق داده‌های نحو فضایی با ادراک «معنا» در فضاهای مختلف بازارهای بروجرد و تهران نشان‌دهنده رابطه روشنی در این مورد نیست. علاوه بر این، تحلیل فضایی بازارهای تهران و بروجرد نشان داد، متغیر «همپیوندی» در محورهای مجاور شبکه معابر شهری، بالاتر است؛ اما این تفاوت، «احساس معنا» در محورهای مرکزی بازارهای مورد مطالعه را دچار اختلال نکرده است.
واژه‌های کلیدی: معنا، بازار ایرانی، نظریه ساخت‌یابی، نحو فضا
متن کامل [PDF 2287 kb]   (496 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: شناسايي شكل زندگي مبتني بر سه مولفه کالبد، سبک زندگی و مفاهیم - معانی
دریافت: 1402/11/18 | پذیرش: 1403/2/19 | انتشار الکترونیک: 1403/4/9
فهرست منابع
1. Abbaszadegan, M. (2013). The method of space syntax in the urban design process, with a look at Yazd city. Urban Management, 3(9), 35-43. [in Persian]
2. Arianpour S, SajadZadeh H, Talischi G. (2023) A comparative study of behavioral camps in the traditional bazaar and shopping center of Boroujerd Diplomat Based on spatial configuration analysis. JRIA; 11 (1). 102-121. [in Persian] [DOI:10.52547/jria.11.1.3]
3. Asgari, A., Nasir Salami, S. M., Soltanzadeh, H., & Hashemzadeh Shirazi, H. (2018). Consuming Architecture: a Semantic Analysis of Space Consumption in Urban Shopping Malls. The Monthly Scientific Journal of Bagh-e Nazar, 15(59), 17-28. [in Persian]
4. Barrett, Rolan (2021) photo message, T: Raz Golestani Fard, Ch 1, Tehran: Markaz. [in Persian]
5. Behzadfar M, Rezvani B. (2015) A Comparative Study of Morphological Norms of Islamic Urbanism in Historical Texture (Case Study: Neighborhood Sarcheshmeh of Gorgan City). JRIA; 3 (1) :1-19. [in Persian]
6. Bendjedidi, S., Bada, Y. and Meziani, R., (2019). Urban plaza design process using space syntax analysis: El-Houria plaza, Biskra, Algeria. International Review for Spatial Planning and Sustainable Development, 7(2),.125-142. [DOI:10.14246/irspsda.7.2_125]
7. Beyg Mohammadi, M., Charkhchian, M., & Soheili, J. (2021). Investigation of spatial configuration of traditional cities bazaars based on space syntax (Case study: Qazvin traditional bazaar). Geography (Regional Planning), 11(43), 505-519. [in Persian]
8. Burns, E. M., (2002), World Civilizations, Norton, New York.
9. Chang, D., & Penn, A. (1998). Integrated multilevel circulation in dense urban areas: the effect of multiple interacting constraints on the use of complex urban areas. Environment and Planning B: Planning and Design, 25(4), 507-538. [DOI:10.1068/b250507]
10. De Koning, R.E., A. Van Nes, Y. Ye, and H.J. Roald. (2017). Strategies for integrated densification with urban qualities. Combining Space Syntax with building density, land usage, public transport and property rights in Bergen city. In Proceedings of the 11th international space syntax symposium, ed. T. Heitor, M. Serra, J.P. Silva, M.B. Carreira, L.C. Da Silva, and E. Bazaraite, University of Lisbon, Lisbon
11. Ebrahimi, M. (2009). SPACE AND SOCIAL THEORY. Iranian Journal of Sociology, 10(3), 161-168. [in Persian]
12. Erinsel Önder, Deniz & Yıldırım, Gigi. (2010), "Reading urban spaces by the space-syntax method: A proposal for the South Haliç Region" Cities. 27, 260-271, [DOI:10.1016/j.cities.2009.12.006]
13. Eris, B., & Karimimoshaver, M. (2018). A Conceptual Model of Semantic Interaction between Art and Urban Space. The Monthly Scientific Journal of Bagh-e Nazar, 15(66), 5-16. [in Persian]
14. Falakian, N., Safari, H., & Kazemi, A. (2021). Morphology of Meaning-Oriented Architecture Using Space Syntax Method Case Study: Ali Mosque of Isfahan. The Monthly Scientific Journal of Bagh-e Nazar, 18(96), 29-44. [in Persian]
15. Fathi M, Sajjadzadeh H, Moini S. (2023). Effect of Physical and Spatial Factors of High-Rise Official Buildings in Karaj City, Iran, on Employee Productivity. GeoRes; 38 (1) :55-64. [in Persian]
16. Gibson, J. (1950), The perception of the visual world, Houghton Mifflin, Boston.
17. Giddens, Anthony, (2004). Sociology, T: Manouchehr Sabouri, 12th edition, Tehran: Ney. [in Persian]
18. Habib, Farah (2016). Slow exploration in the meaning of city form. Journal of Fine Arts, 5(25), 5-14. [in Persian]
19. Habibi, L., & Mahmoudi Paty, F. (2017). From Bazaar to Shopping Centers: Analysis of the Evolution of Modern Commercial Spaces in Tehran. The Monthly Scientific Journal of Bagh-e Nazar, 14(49), 45-56. [in Persian]
20. Hamedani Golshan, H. (2015). Space Syntax, a Brief Review on its Origins and Methods in Architecture and Urban Design Case Study: Brojerdiha Mansion, Kashan, IRAN. Journal of Fine Arts: Architecture & Urban Planning, 20(2), 85-92. [in Persian]
21. Hillier, B. & Hanson, J. (1984). The Social Logic of Space. Cambridge: Cambridge University Press. [DOI:10.1017/CBO9780511597237]
22. Hillier, B. (Ed.). (2007). Space is the machine. Press Syndicate of the University of Cambridge.
23. Howard, M. C. (2016). A review of exploratory factor analysis decisions and overview of current practices: What we are doing and how can we improve?. International journal of human-computer interaction, 32(1), 51-62. [DOI:10.1080/10447318.2015.1087664]
24. Hsieh, H.-F., and Shannon, S.E., )2005(. Three approaches to qualitative content analysis. Qualitative [DOI:10.1177/1049732305276687]
25. Jalaipour, Hamidreza, Mohammadi, Jalal. (2014). Late theories of sociology. Tehran: Ney. [in Persian]
26. Kalali, P., & Modiri, A. (2012). Explanation of the role of meaning component in the process of creating the sense of place. Journal of Fine Arts: Architecture & Urban Planning, 17, 43-52. [in Persian]
27. Karbalaei Hossini Ghiyasvand, A., & Soheili, J. (2019). The Role of Environmental Physical Indicators in Socibility of Cultural Spaces Using Space Syntax Technique, Case Study: Dezfol and Niavaran Cultural Complexes. Armanshahr Architecture & Urban Development, 11(25), 361-373. [in Persian]
28. Khaki M. (2023). The role of spatial structure in the vitality of the network of roads around Iranian Bazaar, Borujerd Bazaar. GeoRes; 38 (2) :211-219. [in Persian]
29. Kiaee, M. (2020). Comparative Study of Spatial Patterns and Cognitive Characteristics of the Iranian Bazar Using "Space Syntax" and "Gestalt" Theories (Case Study: Qazvin). Motaleate Shahri, 9(33), 63-76. [in Persian]
30. Lak, A. (2014). Grounded Theory Applications in Urban Design Research. Soffeh, 24(1), 43-60. [in Persian]
31. Lefebvere, H. (2004). Rhythmanalysis; space, time and everyday life. London: Continuum.
32. Madahi S M, Memarian G H. (2017) A Space Syntax Analysis of Vernacular Dwelling Configuration (Case Study: Boshrooyeh City) . JHRE; 35 (156):49-66. [in Persian]
33. Najjari Nabi, R., & Mehdinezhad, J. (2020). Evaluating the Role of Physical and Functional Factors in the Socialization of Traditional Iranian Markets Using Space Syntax Technique (Case Study: Tabriz Bazaar). The Monthly Scientific Journal of Bagh-e Nazar, 17(85), 67-82. [in Persian]
34. Parker, John, (2007). Construction, T: Hossein Ghazian, , Tehran: Ney. [in Persian]
35. Rismanchian, O., & Bell, S. (2010). The application of space Syntax in studying the structure of the cities. Journal of Fine Arts: Architecture & Urban Planning, 2(43), 49-56. [in Persian]
36. Sadrykia, S., Bemanian, M., & Pourmand, H. (2020). A Comparative Study of Function of Allegory in Expression of Meaning (With an emphasis on Iranian Architecture). Armanshahr Architecture & Urban Development, 12(29), 81-98. [in Persian]
37. Sajadzadeh, H., & Eris, B. (2017). The study of meaning production in urban spaces based on the structuration theory case study: Tabriz Bazaar. Human Geography Research, 49(2), 273-287. [in Persian]
38. Sajadzadeh, H., & Pirbabaiy, M. T. (2013). The Process of Occurrence of Meaning in the Urban Space. Armanshahr Architecture & Urban Development, 5(9), 177-186. [in Persian]
39. Sajadzadeh, H., Abbasi Kernachi, M., & sohrabi, N. (2020). Optimizing the Structure of Traditional Bazaars with Emphasis on Spatial Configuration and Interconnection (Case Study: Kermanshah Bazaar). Geography and Environmental Planning, 31(3), 79-106. [in Persian]
40. Sharmin, S. and Kamruzzaman, M., (2018). Meta-analysis of the relationships between space syntax measures and pedestrian movement. Transport Reviews, 38(4), 524-550. [DOI:10.1080/01441647.2017.1365101]
41. Soheili, J., & Arefiyan, E. (2016). Analysis of Socio-Human Relations in the School Mosque Spaces in Qajar Majesty, Qazvin. Human Geography Research, 48(3), 475-491. [in Persian]
42. Strauss, A. and Corbin, J., (2008). Basics of qualitative research techniques. https://us.sagepub.com/en-us/nam/basics-of-qualitative-research/book235578#preview
43. Van Nes, A., Yamu, C., van Nes, A. and Yamu, C., (2021). Established urban research traditions and the platform for space syntax. Introduction to Space Syntax in Urban Studies, pp.1-34. [DOI:10.1007/978-3-030-59140-3_1]
44. Yan, C. Q., Hwan, S. J., & Han, H. S. (2020). Research on Exhibition Space Pedestrian Flow Line Design Based on Space Syntax Theor
45. Yazdanian, A., & Dadashpoor, H. (2022). The Problem of Presence in the Space: Spatial Consciousness and Agency, with Emphasis on Urban Public Space. Journal of Arid Regions Geographic Studies, 7(26), 91-73. [in Persian]
46. Zangiabadi Ali; Alizadeh, Jaber and Ranjbarnia, Behzad (2012). strategic planning for organizing traditional Iranian markets; Case study: Traditional market of Tabriz, Iranian Islamic City Studies Quarterly, 7(2), 13-26. [in Persian]
ارسال پیام به نویسنده مسئول

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به فرهنگ معماری و شهرسازی اسلامی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2025 CC BY-NC 4.0 | Culture of Islamic Architecture and Urbanism Journal

Designed & Developed by : Yektaweb