تبیین نقش بساطت در معماری و رابطۀ آن با نفس و بسیط‌الحقیقه از منظر حکمت‌متعالیه و کاربرد آن در فرآیندطراحی - فرهنگ معماری و شهرسازی اسلامی
دوره 9، شماره 2 - ( دوفصلنامه 1403 )                   جلد 9 شماره 2 صفحات 112-93 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Izadpour A, Nasr T, Hamzenejad M, Akhgar M A. Explaining the Role of Simplicity in Architecture and its Relationship with Ego and "Basit al-Haqiqah" from the Perspective of Transcendental Wisdom. CIAUJ 2024; 9 (2) :93-112
URL: http://ciauj-tabriziau.ir/article-1-487-fa.html
ایزدپور ابوذر، نصر طاهره، حمزه‌نژاد مهدی، اخگر محمدعلی. تبیین نقش بساطت در معماری و رابطۀ آن با نفس و بسیط‌الحقیقه از منظر حکمت‌متعالیه و کاربرد آن در فرآیندطراحی. فرهنگ معماری و شهرسازی اسلامی. 1403; 9 (2) :93-112

URL: http://ciauj-tabriziau.ir/article-1-487-fa.html

تبیین نقش بساطت در معماری و رابطۀ آن با نفس و بسیط‌الحقیقه از منظر حکمت‌متعالیه و کاربرد آن در فرآیندطراحی
ابوذر ایزدپور1 ، طاهره نصر*2 ، مهدی حمزه‌نژاد3 ، محمدعلی اخگر4
1- گروه معماری، دانشکدۀ هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شیراز، شیراز، ایران
2- گروه معماری، دانشکدۀ هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شیراز، شیراز، ایران ، Soha_nasr@yahoo.com
3- گروه معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران
4- گروه معارف، دانشکده‌ی علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شیراز، شیراز، ایران
چکیده:   (1196 مشاهده)
دانش و معرفت معماری همچون دیگر دانش‌های بشری، بر پایه های معین هستی‌شناختی و معرفت‌شناختی استوار است که به‌عنوان مبانی اصلی مباحث فلسفی عصر جدید محسوب می شوند. پیش‌فرض تحقیق پیشِ رو این است که بساطت در معماری می‌تواند هماهنگی بین عرصۀ محیط زندگی انسان (معماری)، عرصۀ درون و نفس انسان (عرصۀ انسان‌شناختی و خودشناسی) و عرصۀ هستی و واقعیت (عرصۀ هستی‌شناختی) را برقرار کند و این مهم، در بستر قاعدۀ بسیط‌الحقیقۀ ملاصدرا ساری و جاری است. هدف این پژوهش آن است که با تکیه برقاعدۀ مذکور، دیدگاهی وجودشناسانه و وحدت‌گرایانه در معرفت معماری پدیدار گردد و رابطۀ «حقیقت» با «اشیاء» در معماری معاصر دقیق تر و بهتر تبیین شود. روش تحقیق در این پژوهش، ترکیبی از متدولوژی استدلال منطقی و تحلیل محتوای کیفی مبتنی بر قواعد فلسفی و مطالعۀ اسناد کتابخانه‌ای، ‌است. در گام نخست، با بررسی پیشینه‌های مرتبط در حوزه های معماری و فلسفه و تبیین قاعدۀ «کل‌القُوی‌بودن نفس» و قاعدۀ «بسیط‌الحقیقه»، به تعریف دقیق بساطت در معماری پرداخته شده است. سپس با مروری‌بر مبانی حکمت‌متعالیه، تلاش شده است تا اندیشۀ صدرایی به طور جامع تری شناخته شود. در گام دیگر جهت مشخص‌نمودن کاربرد بساطت در معماری، به‌بررسی فرآیندطراحی‌معماری در قالب تقسیم‌بندیِ نسل‌ها و مفاهیم دوگانۀ موجود در خلال بحث‌های آن‌ها و استخراج مؤلفه‌های مربوطه و انتساب با مؤلفه‌های صدرایی پرداخته شده است. در نهایت، چنین نتیجه‌گیری می‌شود که طراحی معماری جلوه‌ای از بساطتِ معماری، بساطت معماری جلوه‌ای از بساطت نفسانی و بساطت نفسانی جلوه‌ای از بساطت الهی است؛ چنین بساطتی که زائیدۀ «کثرت در وحدت» و «وحدت در کثرت» در بستر قاعدۀ بسیط‌الحقیقۀ ملاصدرا است می‌تواند طریقتی جهت ارتباط کثرات معماری معاصر با وحدت حقیقی بنمایاند.
واژه‌های کلیدی: فرآیندطراحی‌معماری، بساطت در معماری، نفس، بسیط‌الحقیقه، حکمت‌متعالیه
متن کامل [PDF 1943 kb]   (26 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: مفهوم سازي نظريه پردازي در معماری و شهرسازی اسلامی
دریافت: 1403/1/11 | پذیرش: 1403/8/1 | انتشار الکترونیک: 1403/10/8
فهرست منابع
1. Adibi, Ali Asghar & Mehrdad Karimi-Moshaver. (2010). Investigating the effect of teaching landscape design using fragmentary method. Bagh Nazar Journal, 7 (15): 3-12. [in Persian]
2. Alexander, Christopher. (2019). Notes on form composition. Translated by Saeed Zarinmehr. Tehran: Rozaneh . [in Persian]
3. Aliabadi, Mohammad, Qasem Kakai, & Mohaddeseh Ghadirinia. (2012). Analyzing the place of artistic creativity in Hikmat Sadra by relying on the world of order and innovation. Kheradname Sadra magazine, (69): 71-86. [in Persian]
4. Ali Tajer, Saeed. (2004). Existential wisdom of architecture; Relying on the opinions of Sadr al-Mutalahin. Doctoral dissertation. Faculty of Art and Architecture, Shahid Beheshti University. [in Persian]
5. Ardalan, Nader & Laleh Bakhtiar. (2011). The sense of unity; The role of tradition in Iranian architecture. Translated by Vandad Jalili. Tehran: Scientific Research Institute of Architecture. [in Persian]
6. Ashtiani, Seyed Jalaluddin .(1997) .Existence in terms of philosophy and mysticism.Qom: Islamic Propaganda Office. [in Persian]
7. Bastani, Mahyar & Seyed amir Saeed Mahmoudi. (2018). Ideas and concept creation methods in the design process. Journal of Fine Arts, 22 (1): 5-18. [in Persian]
8. Broadbent, Jeffrey. (2009). With Broadbent about architecture. Translated by Hamid Nadimi. Tehran: Printing and Publishing Center of Shahid Beheshti University. [in Persian]
9. Gruter, Jorg Kurt. (2011). Aesthetics in architecture. Translated by Mojtaba Dolatkhah and Solmaz Hemti. Tehran: Dolatmand publishing house. [in Persian]
10. Javadi Amoli, Abdullah. (2016). Rahiq Makhtoum; Description of the supreme wisdom. Qom: Israa. [in Persian]
11. Kermani, Touba. (2007). Great man and small world in Mulla Sadra's thought and its historical records. Kheradname-e Sadra magazine, (48): 24-32. [in Persian]
12. Khorsandian, Mohammad Ali. (2007). The principle of simple truth and its applications in Sadra'i thought. Quarterly Journal of Religious Thought of Shiraz University, (23): 41-64. [in Persian]
13. Lang, John. (1987). Creation of architectural theory; The role of behavioral science in environmental design. Translated by Alireza Einifar. Tehran: Tehran University Press. [in Persian]
14. Lawson, Brayan. (2005). How designers think; Demystifying the design process. Translated by Hamid Nadimi. Tehran: Printing & Publishing Center of Shahid Beheshti University. [in Persian]
15. Mardiha, Azam, Seyed Morteza Hosseini Shahroudi, & Alireza Kohansal. (2020). The objectivity and intersubjectivity of unity and plurality in Mulla Sadra's monotheistic system with emphasis on the rule of simple truth. Journal of Essays in Philosophy and Theology, (2): 75-94. [in Persian]
16. Masoudi, Mohammad Hossein. (2003). Compilation and perception of space music; The course of multiplicity to unity over time. Soff e Journal, 13 (37): 61-73. [in Persian]
17. Muzaffar, Farhang, Hadi Nadimi & Abouzar Salehi. (2017). Ontology of historical place; An ontological reflection on the historical place in the light of the authenticity of existence. Islamic Architecture Research Quarterly, 5 (15): 20-33. [in Persian]
18. Nadimi, Hamid. (1999). An inquiry into the design process. Safa Journal, 9 (29): 94-103. [in Persian]
19. Noqrehkar, Abdul Hamid, Farhang Mozaffar, & Samaneh Taqdir. (2017). Correspondence between man and existence in Islamic thought and its reflection in Islamic architecture. Armanshahr Architecture and Urbanism Journal, (19): 79-93. [in Persian]
20. Saadatmand, Mehdi & Ali Babaei. (2019). The ratio of the rule of absolute truth and the total immanence of the soul in Sadra'i wisdom. Quarterly Journal of Religious Thought of Shiraz University, (3): 43-60. [in Persian]
21. Sadr al-Din Shirazi, Mohammad Ibin Ibrahim. (1999). Al-Hikma al-Muttaaliyyah in Al-Isfar al-Arbaeh. Translated by Mohammad Khajawi. Tehran: Molla Publications. [in Persian]
22. Tabatabai, Mohammad Hossein. (1993). Final wisdom. Translated and explained by Ali Shirvani. Qom: Publishing Center of Islamic Propaganda Office of Qom Theological Seminary. [in Persian]
23. Badayeh al-Hikmah. (2007). Translated and explained by Ali Shirvani. Qom: Publishing Center of Islamic Propaganda Office of Qom Theological Seminary. [in Persian]
24. Taqdir, Samaneh. (2017). Explaining the levels and process of human perception and its role in the quality of creating architectural works based on the principles of transcendental wisdom. Islamic Architecture Research Quarterly, (14): 48-69. [in Persian]
ارسال پیام به نویسنده مسئول

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به فرهنگ معماری و شهرسازی اسلامی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2025 CC BY-NC 4.0 | Culture of Islamic Architecture and Urbanism Journal

Designed & Developed by : Yektaweb